ارزيابي ظرفيت سازگاري نهاد غير رسمي آب در برابر كمبود منابع آب در حوضه طشك - بختگان

Adaptive capacity assessment of informal water institution versus Shortage of water resources in Tashk-Bakhtegan Basin

رشد روز افزون جمعيت، توسعه اراضي كشاورزي در مناطق خشك و نيمه خشك جهان، گسترش صنايع، توزيع ناهمگون زماني و مكاني آب شيرين به لحاظ كمي و محدوديت ها و مشكلات روزافزون كيفي منابع آبي، در بسياري از كشورها، تأمين آب مطمئن را به يكي از چالش هاي اساسي قرن حاضر تبديل نموده است. با توجه به كمبود روزافزون منابع آب شيرين و تقاضاي رو به افزايش آن، مي بايست تا حد ممكن ظرفيت سازگاري عملكرد گروداران را با توجه به شرايط موجود افزايش داد. براي بررسي ظرفيت سازگاري نهاد غيررسمي با استفاده از ابزار چرخ ظرفيت سازگاري، شش بعد در نظر گرفته شد. اين شش بعد عبارتند از: تنوع، ظرفيت يادگيري، امكان براي تغييرات خودسازگارانه، رهبري، منابع، و حكمراني منصفانه. براي اين شش بعد، 22 معيار به عنوان نشانگر در نظر گرفته شد كه با روش امتيازدهي، كمي مي شوند. بر اساس نتايج تحليل عملكرد، هنجار و افكار گروداران نسبت به مسايل آبي واقع شده در حوضه طشك بختگان، مشخص شد كه ظرفيت سازگاري نهاد غيررسمي آب نسبتا منفي است، يعني در ساختار اين نهاد غير رسمي براي مقابله با اثرات منفي شرايط جديد و سازگاري آن، خلاءهايي هست كه نياز به ترميم مي باشد.

Growing population, development of agriculture in arid and semi-arid areas, expansion of industries, unevenly spatial and temporal distribution of fresh water in terms of quantitative and qualitative limitations and the growing problems of water resources, in many countries, has made providing safe water to one of the major challenges of this century. Due to the increasing scarcity of fresh water resources and rising demand, it is essential to conditions increase capacity to adapt to the new condition. This paper adopts the Adaptive Capacity Wheel (ACW) framework to assess the adaptive capacity of informal water institution to climate change. Thus, six dimensions (variety, learning capacity, room for autonomous change, leadership, availability of resources, and fair governance) were considered according to the ACW. Those dimensions were evaluated by applying 22 indicators, which were all quantified in a range of -2 to +2. According to the results, performance analysis, norms and stakeholders thoughts towards water issues within the Tashk- Bakhtegan basin are counteracting the negative effects and adapt to new conditions, gaps that need to be restored.