بررسي موتيف و عناصر خيال سبك ساز در غزليات كليم همداني

از راههاي خلق تصاوير هنري و ايجاد زمينه هاي منطقي و قابل درك در غزل كليم، به كار بردن اسلوب معادله است. اسلوب معادله كه نوعي تشبيه است، شعر را به ساحتهاي تصويري روشن و قابل درك رهنمون ميسازد و به سبب شكل ساختاريش (كه ابتدا مفهومي معقول ذكر مي شود و سپس مفهومي محسوس در پي آن مي آيد) هيأتهاي ذهني شاعر را به به هيأتهاي بيروني در جهان ما مي پيوندد و زمينه درك مفاهيم را فراهم مي كند. اسلوب معادله از ديرباز در شعر فارسي كاربرد داشته و در سبك هندي و اشعار اين عهد - بويژه در شعر كساني چون كليم و صائب - بسامد كاربرد بالايي پيدا كرده و از ويژگي هاي سبكي به شمار مي آيد. در ضمن بايد دانست كه كليم در اسلوب معادله تنوع بسياري ايجاد كرده و شعر وي به داشتن اسلوب معادلۂ خاص و مبتكرانه اش از سايرين ممتاز گشته است كه اين ابتكار و خاص بودن و سر آمدي وي در ساخت اسلوب معادله، از چهار خصوصيت و ويژگي، نشأت گرفته و شكلي انحصاري بافته است كه عبارتند از : 1- موتيفهاي شعري و نقش كليم درين زمينه 2- فراواني بسامد و كاربرد اسلوب معادله 3- ابتكار و نوآوري در شكل ساختاري اسلوب معادله 4- مضامين ارائه شده در قالب اسلوب معادله كه اساس اين پژوهش نيز مبتني بر بررسي و معرفي چهار ويژگي مذكور و چگونگي آن است، بدين شيوه كه ابتدا اسلوب معادله معرفي ميشود و سپس، نمونه هايي از كاربرد اين صنعت ادبي در اشعار ادوار پيشين ذكر خواهد شد، آنگاه به معرفي اسلوب معادله در اشعار كليم، از لحاظ موتيف، از لحاظ ساختاري و هم از لحاظ مضاميني كه در قالب آنها بيان شده است ميپردازيم.