تحليل تاريخي مطبوعات طنز گيلان در دوره ي مشروطه

بررسي تاريخي، ساختاري و تبيين مشخصات طنز يك دوره، نه تنها مي تواند نوعي صورت بندي شگردها و مقوله هاي طنز باشد، بلكه كمك مي كند رابطه ي ادبيات طنز را با مردم نشان دهد كه چگونه طنز موثرترين قالبي است كه مي تواند با جامعه ارتباط برقرار كند. مسئله ي اصلي مقاله ي حاضر اين است كه طنز روزنامه اي در مطبوعات گيلان در دوران مشروطه داراي چه جايگاه تاريخي و كدام مشخصات ساختي و موضوعي است. روش انجام اين مقاله توصيفي و تحليلي است و هدف از نگارش آن بررسي ويژگي هاي تاريخي و جهت گيري هاي موضوعي طنزهاي روزنامه هاي گيلان در دوره ي مشروطه از جمله خير الكلام، جنگل و نسيم شمال است. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان مي دهد روزنامه هاي نسيم شمال، جنگل و خير الكلام در عصر مشروطه، روزنامه هايي پيشرو محسوب مي شدند. طنزهاي اين روزنامه ها همپاي گفتمان هاي ملي و ناسيوناليستي در آن دوره حول محور مسائلي مانند وطن، ميهن، قانون، مشروطه و جمهوري مي چرخد، از اين رو وجوهي آرماني و كلي دارد. تحليل مسير موضوعي و چالش هاي طنزپردازان در دوره ي مشروطه حاكي از حمله ي طنز پردازان به اشخاص و قدرتمندان است. از نظر قالب كلام نيز بيشتر طنزها به نثر اند و به جز اشعار روزنامه ي نسيم شمال، هيچ روزنامه ي ديگري از شعر استفاده نكرده است.