ارزيابي و پهنه بندي مخاطرات ژئومورفولوژيك امواج سونامي در سواحل درياي عمان با استفاده از سيستم هاي موقعيت ياب جهاني GPS و آكوستيك

مخاطرات سونامی از جمله مخاطرات ساحلی است كه بر اثر حركات تكتونیكی گسل های بزرگ در بستر دریاهای عمیق و اقیانوس ها در اثر رخداد زمین لرزه های بزرگ در مناطق فرورانش به وجود می آیند. در این راستا، استان سیستان و بلوچستان و سواحل دریای عمان از جمله مناطقی است كه با این پدیده نوظهور به ویژه در بنادر مهمی چون چابهار روبرو است و ضروری است با تحلیل نتایج حاصل از پردازش داده های GPS و تصمیم گیری های سنجیده بتوان از خسارات احتمالی جلوگیری نمود. امروزه، سیستم های آكوستیكی با تلفیق سیستم تعیین موقعیت جهانی توسعه بسیاری یافته اند و دارای دو مولفه اساسی تعیین موقعیت سطحی و فاصله یابی دقیق آكوستیكی بین ایستگاه های سطحی و زیرسطحی می باشند. این نوشتار می كوشد با شناسایی و تحلیل وقوع مخاطرات سونامی در سواحل دریای عمان مبتنی بر فن آوریهای GPS و سیستم های آكوستیك و با در نظر داشتن شرایط ژئومورفولوژیك منطقه، علاوه بر آزمودن كارایی این تكنولوژی ها، راهكارهای مدیریتی این پدیده را از منظر مخاطرات ژئومورفولوژیك مورد مطالعه قرار دهد. نتایج تحقیق نشان میدهد كه در صورتی كه بتوان حركات تكتونیكی را در درون بستر دریا با دقت چند سانتی متر برآورد نمود، تشخیص میزان این حركات در نواحی فرورانش نقش بسزایی در ارزیابی پتانسیل و مدیریت مخاطرات سونامی دارد. در این راستا، فرم های ساحلی منطقه به ویژه سواحل بالا امده چابهار به عنوان عاملی بازدارنده در تحقق این مخاطره محسوب می شود و در نهایت در نحوه مدیریتی و میزان خسارات احتمالی آن نقش تعیین كننده ای دارد. همچنین، در این تحقیق، با تهیه نقشه مخاطرات سونامی و پهنه بندی درجه خطر به شش منطقه اصلی بر اساس ویژگی های ژئومورفولوژی، منطقه ساحلی مورد مطالعه از این منظر مورد ارزیابی قرار گرفت.