پژوهشي درباره آيين ها و مراسم ازدواج در شاهنامه

يكي از مهم ترين آيين هاي ازدواج «حق همسر گزيني» زنان از مردان است. حق همسر گزيني، شاخص ترين خصوصيت زنان در اين داستان ها، حق اظهار عشق و پيش قدم شدن در انتخاب همسر است و حتي گاهي عروسان، خويشتن را بر مردان عرضه مي دارند. با اين كه ميزان صراحت و جسارت آنان در اين عروسي ها يكسان نيست و روي هم رفته هرگاه عشق بازي و يا ازدواج موقت، مطرح باشد؛ زنان از حق برگزيدن بيش تري برخوردار هستند؛ ولي در ازدواج هاي دايمي، اين حق تحت الشعاع اراده ي پدر قرار دارد و يا محدود است. مهم ترين اهدافي كه براي ازدواج در شاهنامه بيان شده، داشتن فرزندي نيك و سالم است، تا وارث آيين نياكان باشد. اگر در اين گونه داستان ها (داستان هاي حماسي) گفتگويي از بزم آرايي و مهرورزي و عاشقي در ميان آيد، بهانه اي است براي بقاي نسل پهلوانان و ادامه يافتن جنگ هاي پايان ناپذير براي كسب افتخار و سيادت و تأمين رفاه و آسايش و امنيت ملت هاست. ازدواج از كردارها و موضوعات داستان ساز شاهنامه است. گرچه حادثه اي بزمي مي نمايد، اما جز در چند مورد چون ازدواج هاي خوش فرجام فريبرز با فرنگيس، شاپور اردشير با دختر مهرك، ....... در بقيه جاها بدفرجام است. تقريبا مي توان گفت نطفه ي غم نامه هاي شاهنامه ميان ايرانيان و بيگانگان صورت مي گيرد. و همين ازدواج هاست كه سرانجام رويدادهاي دردناك اين حماسه را رقم مي زند. مانند داستان ازدواج رستم با تهمينه كه به كشتن سهراب ختم مي شود. در پژوهش حاضر، به آيين ها و مراسم ازدواج در شاهنامه به ويژه به ازدواج با افراد بيگانه مي پردازد.