سير تحول مضمون غزل پس از انقلاب اسلامي

با توجه به تاثير روند جريان هاي ادبي و مسايل سياسي اجتماعي، بر غزل معاصر فارسي در اين مقاله بر آنيم، به تحولات ايجاد شده در مضمون غزل معاصر فارسي بپردازيم. درون مايه هاي اصلي غزل پيش از مشروطه، بيشتر حديث دل دادگي و رنج فراق از معشوق ، وصف جمال يار، پند و اندرز و يا عشق عرفاني بوده است اما مقارن با مشروطه، بسياري از مسايل سياسي اجتماعي در غزل رخ مي نمايد. مثل: آزادي، وطن پرستي، قانون خواهي... پس از آن مدتي غزل به ذات غنايي خود باز مي گردد، تا اين كه دوباره پس از انقلاب اسلامي (1357) موضوعات سياسي اجتماعي، به عرصه غزل راه مي يابد، اما اين بار به جهت دگرگوني ارزش ها گستره مفاهيم سياسي اجتماعي نيز وسعت مي يابد. در اين دوران علاوه بر معشوق زميني و نيز معشوق عرفاني بسياري از مفاهيم سياسي اجتماعي در غزل به چشم مي خورد. برخي از مهم ترين مضاميني كه در مقاله حاضر با ذكر شواهد مثال به شيوه تحليلي و توصيفي، ارزيابي شده، عبارت است از: دلتنگي هاي شاعرانه و دلزدگي از دنيا، توجه به محروميت هاي اقتصادي و تبعيض هاي طبقاتي، عشق به ائمه اطهار و ديگر مظاهر مذهبي، وصف و مدح برخي شخصيت هاي سياسي اجتماعي، دفاع مقدس و ارزش هايي مرتبط با آن: ياد شهدا و شهادت، توصيف شهادت مردم بي گناه، فتح خرمشهر.