خوانش مسائل عصر مغول در اثر تاريخي - ادبي تاريخ جهانگشا و مقايسه آن با پاره اي از كتب تاريخي

تاريخ پديده اي پويا از حوادث، پيشامدها، تغييرات در ابعاد مختلف بشري است كه با وجود تاريخ نگار امكان ثبت و وصف وجوه گوناگون و احوال بشري را در عرصه هاي مختلف امكان پذير مي سازد.عطاء الملك جويني(681-623) هم تاريخ نگاري است كه با قلمي گيرا به ذكر حوادث عصر مغول پرداخته است. شرايط حاكم بر فضاي جامعه از يك سو و از سوي ديگر قريحه و ذوق ادبي نويسنده، كتاب تاريخ جهانگشا را اثري تاريخي - ادبي مي سازد. اين نوشتار بر آن است تا حوادث عصر مغول و شخصيت هاي برجسته اين قوم را به شيوه اي توصيفي - تحليلي بر اساس پاره اي از كتاب هاي تاريخي با تاريخ جهانگشاي جويني مقايسه و بررسي كند. يافته ها نشان مي دهند كه پاره اي از حوادث تاريخي به ويژه در آغاز حمله و شروع حكومت مغولان در تاريخ جهانگشا با ساير كتب تاريخي يكسان آمده است، در حاليكه در پاره اي از موارد خصوصا بعد از استيلاي مغولان درباره مسائل مذهبي و ديني و نيز هوس راني هاي حاكمان مغول سكوت كرده است؛ از اين روي براي شناخت جامعي از مسائل عصر مغول وجود ساير كتب تاريخي روزگار خود و تاريخ معاصر را ضروري مي سازد.