بررسي ويژگي هاي سبكي حكايت خليفه و اعرابي از مولانا با رويكرد سبك شناسي انتقادي

اين مقاله در پي آن است كه به بررسي كاربردي سبك شناسي گفتمان انتقادي، در حكايت «خليفه و اعرابي» اثر مولانا بپردازد. تا از طريق اين بررسي به ايدئولوژي پنهان در حكايت دست يابد. سؤال اصلي دراين مقاله، اين است كه ايدئولوژي پنهان درحكايت خليفه و اعرابي چيست؟ با چه مؤلفه هاي سبكي مي توان به آن دست يافت؟ براي پاسخ دادن به اين پرسش، ابتدا به تعاريف مختلف سبك و سبك شناسي انتقادي پرداخته ايم. زمينه ي اصلي اين مقاله آن است كه؛ ميان كاربرد زبان درحكايت خليفه و اعرابي و نابرابري جنسيتي، از نظر قدرت و منزلت، ارتباط مستقيمي وجود دارد. اين پژوهش به روش لايه اي انجام گرفته است؛ يعني ابتدا، لايه هاي بيروني و بافت موقعيتي متن بررسي شده، سپس به دو لايه روايي متن، كه شامل «كانون سازي» و «ميزان تداوم كانون سازي» است؛ پرداخته ايم، پس از آن، در ارتباط با لايه هاي بيروني، لايه هاي «واژگاني» و «نحوي» و «بلاغي» را به عنوان مؤلفه هاي سبكي برجسته، مورد توجه قرار داده ايم. در تجزيه هاي پاياني به اين نتيجه مي رسيم كه اين مؤلفه هاي نحوي و بلاغي و واژگاني، بخصوص، تقابل و قطبيت كلام، در كشف ايدئولوژي پنهان متن موثر است. البته اين نكته را نيز بايد يادآور شد، كه هدف اين پژوهش از كاربرد سبك شناسي انتقادي در تجزيه و تحليل اين حكايت، رسيدن به تفسير و درك عميق از متن است.