بررسي اثر پيش تيمارها بر مدت زمان خشك شدن گياه ريحان در خشك كن خورشيدي

Evaluation of pretreatment effects on drying time of basil in a solar dryer

امروزه زندگي روزمره مردم وابسته به توليد و مصرف انرژي است؛ لذا عرضه و تقاضاي منابع آن در جوامع بشري به طور مستمر رو به افزايش است. انرژي خورشيدي به علت دارا بودن ويژگي هايي نظير فراوان بودن، در دسترس بودن، تميز و ارزان بودن از جايگاه ويژه اي برخوردار است. خشك كردن محصولات كشاورزي يكي از مهمترين فعاليت ها جهت نگهداري مواد غذايي مي باشد و با اهدافي نظير ذخيره و نگهداري، كاهش هزينه هاي حمل و نقل و توليد افزودني هاي غذايي صورت مي پذيرد.به منظور بهره گيري از منابع انرژي پاك، كاهش ضايعات گياهان و افزايش سطح درآمد سبزي كاران، پژوهش حاضر در سال 1392 اجرا گرديد. در اين طرح تلاش شده تا با استفاده از انرژي خورشيدي با كمك يك دستگاه خشك كن خورشيدي در دو شرايط فعال و غير فعال، و با پيش تيمارهاي بلانچينگ و سورفوكتانت و بدون پيش تيمار، مدت زمان خشك شدن محصول ريحان مورد بررسي قرار گيرد. نتايج اين تحقيق نشان داد استفاده از دستگاه خشك كن خورشيدي نسبت به روش معمول يعني خشك كردن در سايه مدت زمان خشك شدن را به ميزان 14 برابر كاهش داد. همچنين استفاده از پيش تيمار سورفوكتانت زمان خشك شدن را نسبت به ديگر تيمارها به صورت معني داري كاهش داد. كمترين زمان خشك شدن مربوط به تيمار خشك كن غيرفعال همراه با پيش تيمار شيميايي و بيشترين آن در تيمار شاهد(سايه) همراه با پيش تيمار بلانچ مي باشد. در نتيجه مي توان گفت كاربرد روش خشك كردن فعال به همراه پيش تيمار شيميايي بيشترين اثرگذاري را بر زمان خشك كردن داشته است. ساير پيش تيمارها در حالت فعال و غير فعال تفاوت معني داري با يكديگر نشان ندادند، البته در ميان آنها پيش تيمار بلانچ در تيمار خشك كردن غيرفعال تفاوت معني داري با بهترين حالت داشت.

Nowadays, everyday life is dependent on energy production and consumption; so the supply and demand of human resources is constantly growing. . Solar energy due to its unique features like abundance, Availability, clean and cheap has a special place in the world. Food drying is a most important process for preserving agricultural products that is used with the purposes such as storage and maintenance and reducing transportation costs. To utilize renewable energy sources, reduce vegetable losses and increase farmer income the current project has been implemented in spring of 1392 in Khuzestan. In this research it has been tried to evaluate the dehydration process of Basil by using a indirect solar dryer in two separate experiments:1- drying by natural convection and 2- drying by forced convection, and also two pretreatments such as surfactant and blanching has been used to shorten the drying time of basil. Results showed that using of solar dryer has been shortened the drying time of basil 14 times less than the traditional basil drying method (drying in shade). The use of pretreatment compared to other treatments surfuctant significantly reduced drying time. Results showed that the most and the least drying time and energy consumption in solar dryer were observed at samples under surfactant pretreatment in active form of the dryer and shadow with blanching pretreatment respectively. It can be said that the chemical pretreatment in active dryer is the most effective treat on the drying time of basil. Other pretreatments showed no significant difference between active and passive mode, except blanched pretreatment in passive mode showed significant difference with the best treatment