بررسي مولكولي ژن هاي مقاومت موثر در برابر Ug99 در برخي از ژنوتيپ هاي گندم بومي ايران

زنگ ساقه يا زنگ سياه گندم كه توسط(Puccinia graminis f.sp. tritici (Pgtايجاد مي شود از نظر تاريخي خسارات شديدي به محصول گندم در سراسر دنيا وارد نموده است. به منظور شناسايي منابع مقاومت در برابر نژاد جديد زنگ ساقه كه بر روي Sr31 بيماريزا مي باشد، برخي از ژنوتيپ هاي گندم بومي موجود در بانك ژن ملي گياهي ايران مورد ارزيابي قرار گرفت. جدايه بيماريزاي Pgt كه توسط بخش پاتولوژي غلات موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر از دشت آزادگان جداسازي شده بود، مورد استفاده قرار گرفت. تيپ بيماريزايي جدايه بيمارگر با استفاده از 45 رقم افتراقي دريافتي از ايكاردا تعيين شد. جدايه مورد بررسي در برابر Sr31، Sr36،Sr38، Sr13 بيماريزا ودر برابر Sr24 غير بيماريزا بود. از ميان 66 ژنوتيپ بررسي شده، 28 ژنوتيپ تيپ آلودگي خفيف (مقاوم) در برابر بيمارگر نشان دادند. شناسايي ژن هاي مقاومت موجود در آنها با استفاده از نشانگر SSR انجام شد. ژن هاي اختصاصي نژاد Sr36، Sr52 و Srweb به ترتيب در 90، 75 و 57 درصد از ژنوتيپ ها شناسايي شد. اما ژن Sr26 در هيچيك از ژنوتيپ ها مشاهده نشد. مطالعات تكميلي به منظور شناسايي ساير ژن هاي مقاومت در حال انجام مي باشد.

Stem or black rust disease caused by Puccinia graminis f. sp. tritici (Pgt) historically caused severe losses in wheat production worldwide In order to identify resistant sources against new race of stem rust virulent on Sr 31, selected Iranian wheat landrace accessions of National Plant Gene Bank of Iran collection were evaluated. The most virulent isolate of Pgt that was from Dasht-Azadegan collected by Pathology section of Cereal department of Seed and Plant Improvement Institute has been used. Pathotype identification was carried out by differential lines received from ICARDA. Pathotype used was pathogenic against Sr31, Sr36, Sr38 and Sr13 but was not pathogenic against Sr24. Among 66 wheat accessions 28 accessions showed low infection type. Identification of involved resistance genes was carried out by SSR marker. Race-specific genes including Sr36, Sr52 and Srweb were found in 85, 70 and 53 percent of accessions, respectively. However, Sr26 was absent in all of them. Complementary studies on identification of other resistant genes are in progress