بلاغت و ايدئولوژي (بررسي موردي اسطورۀ شهرزاد و شهريار در اشعار نزار قباني)

شهرزاد و شهريار از شخصيت هاي مهم هزار و يك شب هستند كه شاعران معاصر عرب به آن پرداخته اند. از جمله شاعراني كه در شعر خود توجه ويژه اي به اين دو شخصيت اسطورهاي نشان داده، نزار قباني (1923-1998م)شاعر معاصر سوريه است. نزار قباني سعي كرده انديشه و تجربه اش را كه در طول زندگي كسب كرده در لابه لاي قصائدش منعكس كند. شهرزاد تجربة متفاوتي است كه شاعر با استفاده از آن، ايدئولوژي و جهان نگري خود را بيان داشته است. با نگاهي به جايگاه ايدئولوژي در ادبيات مي بينيم كه اين عنصر در سطوح مختلف سبك و كلام (نظامهاي آوايي، واژگاني، نحوي و بلاغي) نمود مي يابد. ساختارها و رخدادهاي كلامي، اساساً ماهيتي گفتماني و ايدئولوژيك دارند. اين پژوهش در پي آن است تا در سايه بلاغت، ايدئولوژي شاعر را در چهارچوب الگوي هايدن وايت نسبت به اسطورۀ شهريار و شهرزاد بررسي كند. در پايان اين نتيجه حاصل مي گردد كه نزار قباني تحت تأثير ايدئولوژي واقعيت گريزي و آزادي خواهي بوده است.