كليدواژه :
مسجد جامع كرمان , نور طبيعي , معنويت , مسجد , معماري اسلامي
چكيده فارسي :
نور به عنوان عنصر مؤثر بر قدرت ادراك و جزء لاينفك بصري در جهان هستي، در تمامي اعصار مورد توجه و تقدس بشر بوده كه در تمام طول تاريخ
معماري هر جزء از بنا در خلال آن تعريف به خصوصي از خود ارائه داده و پا به عرصه ي وجود گذاشته است؛ لذا معماري پس از اسلام (با نظر به
اصول و قواعد اسلامي) نيز از اين قاعده مستثنا نبوده و در راستاي ايجاد فضايي معنوي و انتقال حس معنويت و رسيدن به غايت انساني در لواي
حضور پروردگار به مخاطب خود كه همان نمازگزار است گامهايي اساسي برداشته است، اهميت مساله آنجايي رخ مي نمايد كه كيفيت فضايي با
بهره گيري از نورگيري طبيعي جاي خود را به روشنايي هاي الكترونيكي داده است كه از پيامدهاي آن مي توان به تثبيت و سكون فضا اشاره كرد،
به منظور درك موارد مذكور ابتدا با مطالعات كتابخانه اي مفاهيم نور، معنويت، مسجد و تأثير متقابل آنها بر يكديگر را استخراج كرده، در قالب
جداول و دياگرام ها ارائه مي شود كه به جهت انتظام ذهني صورت گرفته است، در ادامه مسجد جامع كرمان را به صورت ميداني بررسي كرده، بدين-
ترتيب بستر تطبيق مفاهيم مستخرج از بخش نخست بر اثر معماري و چگونگي پاسخ اثر معماري بر مخاطب فراهم مي آيد، بررسيهاي حاكي از آن
است كه روش هاي فراخوان نور طبيعي در بخشها و فضاهاي مختلف مسجد نظير ايوان شهري و ورودي، ايوان هاي داخلي، صحن و شبستان توسط
عناصر و افزونه هاي معماري چون شباك، در و پنجره هاي مشبك، روزن، سنگ مرمر، كاشي كاري، مقرنس و كاربندي كيفيتي را به فضا مي بخشد
كه بستر گذار از فضاي مادي به معنوي در لواي معنويت فضاي مسجد اتفاق مي افتد. اين پژوهش مبين راه هايي است كه مي تواند به ارتقاء كيفيت
و غناي معنويت فضاهاي مساجد منجر شود تا بتواند در راستاي حضور هرچه بهتر مؤمنين و دستيابي به غايت انساني گام بردارد، لذا توجه به
نتايج در برنامه ريزي و طراحي هاي آتي مي تواند به عنوان رهيافتي مثمرثمر باشد.
چكيده لاتين :
Light is an element of effective observation of objects and the perception that light can not be seen to see objects. In all the ages of architectural history, light has been the focus of attention and sacredness, and each component has given itself a defined definition of light; Therefore, the architecture of the Islamic era was not excluded from this rule, and in order to create a spiritual environment, the transfer of sense of spirituality and reaching the ultimate humanity has played a significant role in the presence of the Lord. The significance of the problem is that the quality of space due to the use of electronic lighting has created consequences such as changing the quality of space, stabilization and stagnation. In this study, firstly, by explaining the concepts of light, spirituality, mosque and their interaction with each other, with library studies, In the following, he chose the mosque of Kerman as a sample of the study, and adapts the concepts extracted from the first part by architecture and how the architecture responds to the audience. Studies have shown that natural light in different spaces of the mosque, such as the city entrance and entrance, the porches, the courtyard and the nave by architectural elements such as the Shabak, in the windows and grilles, rustons, marble, tiles, Mogharnas and supplies It gives the quality of space that transitions from the material and spiritual space to the spirituality of the mosque's space, This research is about ways to improve the quality and richness of the spirituality of the mosque's spaces, so that it can be done in order to achieve the best possible presence of believers and achievement of human endeavor. Therefore, attention to the results in planning and future design can be as A good approach.
