حس مكان در معماري مساجد مكتب اصفهان (با تاكيد بر معنويت در معماري و شهرسازي )

Sence of Place in Architecture of Isfahan School

پديدارشناسان بر اين باورند، حس مكان به دنبال روح مكان و به واسطه ي درك نمادها ايجاد مي شود و انسان بر اساس دريافت ها و انگيزه هاي خود آن را رمز گشايي مي كند، اما در معماري اسلامي كسب معرفت ديني نيز براي درك حس مكان از اهميت ويژه اي برخوردار است ،زيرا انسان را به حقيقتي والا مي رساند. اين نگاه معنا گرايانه، درباره ي مساجد به عنوان مكان هاي مقدس و با ارزش، با جهان بيني حاكم بر جامعه اي كه مس وجد در آن ساخته مي شود، منطبق است.در اين پژوهش كه با هدف بررسي پديدار شناسي مساجد مكتب اصفهان در عصر صفوي انجام يافته، مسائلي چون عوامل ايجاد و سطوح حس مكان با روش توصيفي تحليلي مورد بررسي قرار گرفته است و يافته ها حاكي از آن است تعاليم شيعي، واژگان و قواعد اصلي اين مكتب معماري را تشكيل مي دهد و در اين ميان " وحدت وجود " و مفهوم متعالي انسان كامل به عنوان دروني ترين و مهم ترين مفهوم ادراكي، عامل جاودانگي مساجد اين مكتب گرديده است.

Phenomenologists believe that the sense of place is based on the spirit of the place and through the perception of symbols, the person decodes it based on his own ideas and stimulus, but in Islamic architecture, the acquisition of religious knowledge is also required to understand the sense of place. It is especially important because it brings human to a great truth. This semantic notion to the mosques adapts them to holy and valuable places, rising from the worldview that governs the values. In this study investigates the phenomenology of the mosques of Isfahan in the Safavid era. The findings of this study have examined the issues of creating factors and levels of sense of the place by descriptive-analytic method. Findings indicate that Shiite teachings constitute the main vocabulary and essential elements of this school of architecture, including "unity of being" and transcendental notion of "perfect m@n" as the most intrinsic and important conceptual meaning that has been the cause of the immortality of the mosques in this school.