اهمیت و كاربرد گیاهان آبزی در پایش زیستی فلزات سنگین

گیاهان آبزی یكی از مهمترین بخش های یك اكوسیستم آبی را تشكیل می دهند و به همراه جلبك ها از تولید كنندگان این اكوسیستم ها به شمار می آیند. گیاهان آبزی حقیقی به گیاهانی گفته می شود كه می توانند چرخه زایشی خود را هنگامی كه تمامی بخش های رویشی آنها در آب غوطه ور بوده و یا تنها برگ های آنها در سطح آب شناور هستند، كامل كنند. البته برخی از مولفین علاوه بر گیاهان آبزی مذبور، گیاهان آبزی دیگری كه برای تكمیل چرخه زندگی خود به محیط خشك نیاز دارند را نیز گیاهان آبزی واقعی محسوب می نمایند. اكوسیستم های آبی به طور مداوم، دریافت كننده حجم وسیعی از آلاینده هایی همچون فلزات سنگین، آفت كش ها، هیدروكربن ها و مواد آلی ناشی از فاضلاب های خانگی، صنعتی، معدنی و كشاورزی هستند با وجود چنین شرایطی برآورد اثرات این آلاینده ها بر بوم سازگان های آبی، امری كاملاً ضروری است. در اكوسیستم های آبی، گیاهان آبزی به عنوان تجمع دهندگان زیستی و بیومونیتورها از اهمیت زیادی برخوردار هستند. به طور كلی برخی از گونه های گیاهی اعم از خشكی زی و آبزی می توانند تا در محیط های آلوده به فلزات سنگین رشد نموده و فلزات را در بافت هایشان انباشته سازند این گیاهان را در اصطلاح Hyperaccamulator می نامند. قابلیت زیست پالایی گونه های مختلف گیاهان بر حسب نوع و كیفیت و كمیت آلاینده و اجزاء مختلف گیاه و نیز شرایط زیست محیطی و اكولوژیكی متفاوت است. با توجه به اینكه گیاهان آبزی می توانند به عنوان شاخص زیستی فلزات سنگین در اكوسیستم های آبی هستند، در این مقاله گونه های گیاهان آبزی مقاوم به آلودگی و تجمع دهنده فلزات سنگین در ایران معرفی می شوند