تعامل پويا ميان خانواده و حكومت

خانواده ماهيتي دو سويه دارد كه بر اساس آن هم با كنش‌هاي مستقل خود، استراتژي‌هاي دروني خود را باز‌توليد و ارزش‌هاي ذاتيش را پايدار مي كند و هم از عناصر و الزامات بيروني تأثير مي‌پذيرد. در نظام‌هاي سياسي مختلف به اشكال متفاوت با خانواده تعامل مي‌شود. خانواده داراي ظرفيت‌ و قدرت عامليت براي ايجاد سرمايه اجتماعي، هنجارسازي در فضاي عمومي، افزايش مشاركت‌هاي سياسي اجتماعي و اصلاح سوگيري‌هاي حكومتي در ابعاد مختلف است. در ايران به دليل بافت نسبتا قدرتمند خانواده در اشكال نيمه سنتي اش هنوز مي توان به مساعدت خانواده به حكومت اميد داشت اما مسأله اصلي اين نوشتار اين است كه با توجه به مسؤوليتي كه حكومت اسلامي براي خود در پاسداشت خانواده مقرر كرده است بايد دانست حكومت چگونه با خانواده تعامل مي كند. حكومت نيز با دو شيوه مستقيم و غير مستقيم با خانواده تعامل مي كند. شيوه هاي غير مستقيم شامل معنابخشي و قداست سازي براي خانواده، اقتداربخشي به خانواده، حمايت از والدگري و همسري، تقويت ويژگي‌هاي مثبت قومي در پاسداشت حريم خانواده، باز‌تعريف شاخص‌هاي رشد درباره خانواده و تسهيل عملكردهاي خانوادگي مي شوند. شيوه مستقيم شامل موارد ذيل مي شود: اتخاذ نگاه غير‌انضمامي به خانواده، قانونگذاري درباره خانواده از طريق تقنين مولوي به جاي تعابير ارشادي در متن قانون، جايگزيني عبارات موسع، لحاظ ضرورت‌ها و مصلحت هاي اجتماعي، وضع قوانين غيرفقهي در تقويت قوانين فقهي، توسعه روش هاي قضايي؛ مداخله غير حقوقي حاكميت در كارآمدسازي نهاد حقوقي و قوانين ايجاد هم‌گرايي نهادي در قبال خانواده، اتخاذ راه حل‌هاي سيستمي و فرآيندي و در نهايت شناسايي مسؤوليت نهادهاي هنجار‌ساز در بدنه حكومت .