تحليل سياست امپرياليستي انگليس در تقسيم بلوچستان

سياست‌هاي استعماري قرن نوزدهم و بيستم كشورهاي اروپايي كه يك سري سياست‌هاي تحكم‌آميز و يك طرفه بر كشورهاي مستعمره تحميل مي‌نمودند. از جمله عهدنامه پاريس و استقلال افغانستان از ايران يك نمونه از اين سياست‌هاست. تقسيم بلوچستان در جنوب شرقي ايران از اين قضيه مستثنا نيست. چون هدف انگليس ايجاد سپر دفاعي براي حفظ هندوستان بود. بلوچستان هم مرز هند براي انگليس اهميت ژئوپولتيكي و استراتژيكي پيدا مي‌كند؛ زيرا روسيه به مرزهاي شرقي هند نزديك مي‌گردد كه مزيد بر علت مي‌شود. انگليس با حمايت از خان كلات، ايجاد خط تلگراف و اغتشاش و دست‌اندازي نيابتي بلوچ‌ها از طرف آن، انگليس بهانه لازم را براي انفكاك و استقلال خان كلات از ايران فراهم مي‌نمايد. ديگر اينكه دولت ايران با پذيرش حكميت انگليس در كمسيون مرزي، بلوچستان را در سال 1871 م با طرح گلداسميت به دو قسمت تقسيم كردند. بعد از جدايي منطقه كلات از بلوچستان ايران، بلوچستان انگليس نام گرفت و دولت انگليس براي خود پايگاه قدرتي فراهم مي‌كند. هدف آن دولت در اين دوره ايجاد پايگاه قدرت در معابر استراتژيك مي‌باشد، از جمله آن‌ها مي‌توان در عمان، منطقه شيخ‌نشينان خليج‌فارس، افغانستان و بلوچستان نام برد. تنها چيزي در اين دوره براي دولت انگليس مهم است، به پيش بردن اهداف استعماري و امپرياليستي خود كه همانا حفظ هندوستان، سودآورترين مستعمره خود مي‌باشد؛ كه بلوچستان در سر زمين ايران نيز قرباني آن اهداف دولت انگليس مي‌گردد.