بررسي كج فهمي هاي دانشآموزان پايه دهم درباره مفاهيم بنيادي ترموديناميك

در ميان انبوه مفاهيم علمي، ترموديناميك و مفاهيم مرتبط با آن نظير دما، گرما، تبادل گرمايي و قوانين ترموديناميك از جمله مفاهيم مرتبط با زندگي روزانه هستند كه پايه و اساس علوم فيزيك، شيمي و زيست شناسي را تشكيل ميدهند. بررسيها نشان داده است كه دانشآموزان كجفهميهاي گوناگوني درباره مفاهيم علمي مرتبط با ترموديناميك دارند )اژدري، موسيپور، صدرالاشرافي، 1392 ؛ بدريان، شكرباغاني، پوراسكندري، 1392 (. هدف از مطالعه حاضر، بررسي تصورات و كجفهميهاي دانشآموزان پايه دهم درباره مفاهيم بنيادي ترموديناميك است. تعداد 160 نفر از دانشآموزان دختر پايه دهم در سال تحصيلي 96 - 1395 به روش نمونهگيري تصادفي از چهار آموزشگاه منطقه 12 شهر تهران انتخاب و در اين مطالعه شركت كردند. براي گردآوري اطلاعات، از يك آزمون تشخيصي حاوي ده سوال باز پاسخ استفاده شد و پاسخهاي دانشآموزان در قالب توضيحات داده شده و همچنين شركت در مصاحبه نيمه ساختار يافته مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. براي ارزيابي ميزان درك دانشآموزان و شناسايي كجفهميها، از روش ارزيابي مفهومي استفاده گرديد. بررسي پاسخهاي داده شده به سؤالهاي پرسشنامه نشان داد كه دانشآموزان پايه دهم كجفهميهاي زيادي در زمينه مفاهيم بنيادي ترموديناميك دارند و نميتوانند در بسياري از موارد شبيهسازي شده، آموختههاي خود را بخوبي مورد كاربست قرار دهند. همچنين آموختههاي آنان در پايههاي پايينتر نتوانسته است مانع بروز اين كجفهميها شوند. بر پايه اين يافتهها ضرورت دارد تا در بازبيني برنامههاي درسي و مواد آموزشي فيزيك دوره متوسطه، در سازماندهي مفاهيم مرتبط با ترموديناميك و مدلسازي آنها در كتابهاي درسي دقت زيادي به عمل آيد.