ﮔﻮﻧﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﻧﻘﻮش ﮐﺎﺷﯽ ﮐﺎري ﻣﺴﺎﺟﺪ در دوره ي ﻗﺎﺟﺎر ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮردي ﻣﺴﺠﺪاﻣﺎم ﺑﺮوﺟﺮد

ﯽ ﺷﮏ ﯾﮑﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ ﭘﺎﯾﺪاري وزﯾﺒﺎﯾﯽ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﻣﻌﻤﺎري اﺳﻼﻣﯽ را ﺑﺎﯾﺪ در ﺗﺰﯾﯿﻨﺎت ، ﻧﻘﺎﺷﯽ ﻫﺎ و ﻧﻮع ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ در ﺑﻨﺎ دﻧﺒﺎل ﮐﺮد. دوره ي ﻗﺎﺟﺎر را ﻣﯽ ﺗﻮان دوره ﻧﻮآوري و ﺷــﺮوع ﺗﺤﻮﻻت ﺟﺪﯾﺪ در ﻫﻨﺮ و ﻣﻌﻤﺎري اﯾﺮان داﻧﺴﺖ. در اﯾﻦ زﻣﺎن ﺑﺎ ورود داﻧﺶ ﻫﺎ و ﻋﻠﻮم ﻧﻮﯾﻦ از ﻏﺮب ﺑﻪ اﯾﺮان ﺷﺎﻫﺪ ﺗﺤﻮﻻت ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻤﯽ ﺑﺮ ﻫﻨﺮ و ﻣﻌﻤﺎري و ﺑﻪ وﯾﮋه ﺑﺮ ﺗﺰﺋﯿﻨﺎت ﺑﻨﺎﻫﺎ در دوره ﻗﺎﺟﺎر ﻫﺴﺘﯿﻢ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺮ آن ﺷﺪﯾﻢ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎﺷﯽ ﮐﺎري دوره ي ﻗﺎﺟﺎر و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي آﻧﻬﺎ از ﻧﻈﺮ رﻧﮓ و ﻧﻘﻮش ﻣﺨﺘﻠﻒ درﻣﻌﻤﺎري ﻣﺴﺎﺟﺪ آن دوره را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار دﻫﯿﻢ.ﺳﭙﺲ ﻣﺴﺠﺪ اﻣﺎم ﺑﺮوﺟﺮد در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻮرد ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ . ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺒﻢ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺎزﺷﻨﺎﺳﯽ ﻫﻮﯾﺖ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺑﻨﺎﻫﺎي اﯾﻦ دوره ﺷﻮﯾﻢ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ از روش ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ - ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ اي در ﻣﻮرد ﻣﻌﻤﺎري ﻣﺴاﺟﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﻀﻮر در ﻣﮑﺎن و ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ،ﻣﺴﺠﺪ اﻣﺎم ﺑﺮوﺟﺮد اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺮرﺳﯽ و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﻗﺴﻤﺖ ﻋﻤﺪه اي از ﺗﺰﺋﯿﻨﺎت و ﻧﻘﻮش ﮐﺎﺷﯽ ﮐﺎري ﻣﺴاﺟﺪ دوره ﻗﺎﺟﺎر از ﻋﮑﺲ ﻫﺎ، ﺗﻤﺒﺮ ﻫﺎ و ﮐﺎرت ﭘﺴﺘﺎل ﻫﺎي آن دوران اﻟﮕﻮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و ﺗﺼﺎوﯾﺮي از آﺛﺎر ﺗﺎرﯾﺨﯽ، ﻣﻨﺎﻇﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﻣﻌﻤﺎري و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺧﻂ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﻗﺮآﻧﯽ در ﻧﻘﻮش و ﺗﺰﺋﯿﻨﺎت ﮐﺎﺷﯽ ﮐﺎري اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽ ﺧﻮرد.