تحليل نقش عوامل زمين شناسي و سنگ شناسي در وقوع زمين لغزش مطالعه ي موردي : حوضه آبخيز راميان ، استان گلستان

مخاطرات به عنوان فرايندها و حالاتي تعريف مي شوند كه پتانسيل ايجاد خطرات، خسارات و تاثيرات زيان آور ديگر را براي بشر و محيط پيرامونش دارند. مخاطرات مي توانند باعث آسيب هاي جاني و مالي، شكست هاي اجتماعي و اقتصادي و يا محيطي گردند. يكي از اين خطرات طبيعي، زمين لغزش ها هستند (كرودن، 1991). لغزش عبارت است از پايين افتادن يا حركت يكپارچه و اغلب سريع حجمي از مواد رسوبي در امتداد دامنه ها. سرعت عملكرد و وسعت آنها غالبا پديده هاي ديدني و گاهي فاجعه بار به وجود مي آورد و ممكن است ده ها و يا صدها هزار متر مكعب سنگ و خاك را يكجا تحت تاثير قرار دهد (محمودي، 38، 1386). وقتي مواد دامنه قادر نباشند در برابر نيروي جاذبه مقاومت كنند،زمين لغزه صورت مي گيرد. علت اين كاهش مقاومت مي تواند داخلي يا خارجي باشد. علل داخلي معمولا شامل شرايط ذاتي و بنيادين نظير جنس مواد و لايه هايي مانند رسها كه با افزايش ميزان آب، مقاومت برشي آنها كاهش مي يابد، تغييرات فيزيكي يا شيميايي مواد و آب محتواي آنهاست.نيروهاي خارجي كه موجب افزايش تنش برشي دامنه مي شود معمولا به نوع به هم ريختگي كه امكان دارد طبيعي يا حاصل كار انسان باشد ، مانند حذف حايل و حامي جانبي يا زيرين، افزايش بار دامنه و تنشهاي انتقالي زمين بر اثر زمين لرزه و عبور دائم وسايل نقليه سنگين، بستگي دارد (مقيمي و همكاران، 56، 1387). يكي از عوامل مهم دروني كه در بروز حركات دامنه اي نقش اصلي را ايفا مي كند، جنس سنگ است كه واحد اصلي تشكيل دهنده ي سازندهاي زمين شناسي مي باشد. با شناخت موقعيت رخداد زمين لغزش ها و ارتباط آن يا سازندها، مي توان از نحوه ي پراكندگي در مناطق پرخطر آگاه شد و متقاعبا در برنامه ريزي كلان منطقه جهت اجراي طرح هاي توسعه اي، كمك موثر واقع شد (اروميه اي و همكاران،153، 1387). هدف از اين پژوهش، تحليل نقش عوامل سنگ شناسي و زمين شناسي در وقوع زمين لغزش در حوضه آبخيز راميان مي باشد. ساختارهاي زمين شناسي شامل لايه بندي، رديف چينه شناسي و تغييرات عمده در سنگ شناسي نيز از عوامل ايجاد ناهماهنگي و ناپيوستگي در توده هاي سنگي و خاكي بوده و يكي از عوامل مهم و موثر در افزايش پتانسيل ناپايداري دامنه ها مي باشد (پارسايي و عليمحمدي، ص24، 1391).