تبيين مفهوم ژئوپليتيك ژئوتوريسم

Explaining the concept of Geopolitics of geotourism

امروزه جهانگردي به عنوان گسترده تـرين صـنعت خـدماتي دنيـا، جايگـاه ويـژه اي در عرصـه هـاي اقتصــادي، فرهنگــي وسياســي را بــه خــود اختصــاص داده اســت. بــه طــو ري كــه در بــيش از 150 كشور،گردشگري يكي از پنج منبع مهم كسـب ارز خـارجي اسـت؛ و در 60كشـور رتبـه اول را بـه خـود اختصاص داده است (موحدي و همكاران، 2:1389). اين صنعت دربردارندة تمامي پديده ها و روابط حاصل از تعامل گردشـگران، عرضـه كنندگان و فروشندگان محصولات گردشگري، دولت ها و جوامع ميزبان، در فرايند جـذب و پـذيرايي از گردشگران است (Mcintosh,1995:9). از ايـن رو بسـياري از كشـورها در رقابتي نزديك و فشرده در پي افزايش بيش از پيش منافع و عوايد خود از اين فعاليت بين المللي انـد، لـذا امروزه به منظور تنوع بخشيدن به منابع رشد اقتصادي و درآمد هاي ارزي و هم چنين ايجاد فرصـت هـاي شغلي جديد در كشور، توسعه صنعت گردشگري از اهميت فراواني برخوردار است. به طوري كـه امـروزه توسعه و ارتقاي گردشگري به طور وسيعي به خصوص در كشورهاي در حال توسـعه پذيرفتـه شـده و در دستور كار دولت ها قرار گرفته است (Ko Stewart,2002:523). از اين رو ژئوتوريسم به عنوان يكي از شاخه هاي گردشگري مسئولانه (اروجي، 2:1391)، در مفهوم جغرافيايي و در قالب بررسي مكان و همچنين شناخت و حفاظت از ميراث زمين (Reynard et al, 2008:226) و در امر برنامه ريزي سرزمين و سازماندهي فضايي مورد بررسي قرار مي گيرد (صمدزاده و همكاران، 16:1389). ژئوتوريسم كه مفهوم آن در ابتدا گردشگري زمين شناسي عنوان شده در آخرين مطالعات محققان گردشگري جغرافيايي معني شده، كه مفهوم آن سرمايه گذاري، بازديد و بهره برداري از جاذبه هاي طبيعي بدون لطمه زدن به طبيعت است. اين تعريف مفهومي فراگير تر از پيش داشته و دامنه وسيعي را در بر مي گيرد به طور كلي بازديد از جاذبه هاي زمين شناسي امروزه يكي از شاخه هاي اصلي ژئوتوريسم را تشكيل مي دهد. با اين اوصاف امروزه در سراسر جهان تمامي كشورها به دنبال جذب گردشگر از طريق جاذبه هاي طبيعي سرزمين خود هستند از اين رو ارزش اين مكان ها در عصر حاضربه حدي بالا رفته است كه اين مكان ها را به يك گرايش موضوعي جديد در دانش ژئوپليتيك تبديل كرده است و هر كشوري كه از اين مكان هاي ارزشمند برخوردار باشد در رقابت هاي ژئوپليتيكي جهت جذب گردشگر از ساير كشورها جلوتر است و اين منبع جغرافيايي قدرت مي تواند آن كشور را به يك قطب بزرگ گردشگري ژئوتوريسم تبديل نمايد. اما متاسفانه تبيين درستي از مفهوم ژئوپليتيك ژئوتوريسم در منابع گوناگون در دسترس نمي باشد. از اين رو مفهوم ژئوپليتيك ژئوتوريسم هنوز در مراحل اوليه فرايند تحولي خود قرار گرفته و لازم است انديشمندان و متخصصين اين حوزه، در فلسفه آن بيشتر مطالعه و تحقيق نمايند تا آن را به يك نظريه كاملاً علمي تبديل نمايند تا بتواند بستري مناسب براي تبيين و تحليل جغرافيايي مذهب شيعه باشد. اما اكنون زمان آن رسيده است كه به تبيين مفهوم ژئوپليتيك شيعه نظري بيفكنيم و تعريفي نو از آن ارائه دهيم و اين امر محقق نمي شود تا زماني كه مفهوم سازي درستي از آن ارائه شود. با اين مقدمه، هدف اصلي تحقيق تبيين مفهوم ژئوپليتيك ژئوتوريسم مي باشد.