بررسي ويژگيهاي هيدروژئومورفولوژيكي حوضه آبخيز سقزچي چاي استان اردبيل

واژه هيدروژئومورفولوژي از چهار كلمه لاتين به معني آب،زمين،شكل و شناخت تشكيل شده است و موضوع آن مطالعه تلفيقي ژئومورفولوژي و هيدرولوژي است ( مقيمي،1382).جريان هاي آبي مسئول پيدايش اشكال ناهمواري ها در مقياس هاي كوچك ( مثل ساحل يك رودخانه ) تا بزرگ (مثل كره زمين ) ميباشند كه همواره براي انسان و ساخت و سازهاي او مشكل آفرين و خطرزا بوده اند.حوضه آبخيز سقزچي چاي به دليل موقعيت جغرافيايي خود از توان بارشي مناسب برخوردار بوده كه به طبع آن ميزان آب نيز در اين حوضه چشم گير است.. مطالعات زمين شناسي ، آب و هواشناسي ، خاك و پوشش گياهي , فيزيوگرافي و هيدرولوژي و بالاخص انجام بررسي هاي ميداني نقش بارز آبهاي جاري و اهميت رودخانه هاي اين محدوده را در شكل زايي و همچنين مخاطرات حاصل از عمل آب بر روي انسان و فعاليت هاي او را نيز نمايان مي سازد.به وجود آمدن مسائلي چون تخريب اراضي كشاورزي،افزايش قدرت تخريب سيلابها و تخريب باغ هاي واقع در كرانه رودخانه ها از مخاطرات و مشكلاتي هستند كه ضرورت و اهميت بسيار زياد مطالعات هيدروژدومورفولوژي را در اين حوضه نمايان مي سازد.در زمينه مباحث هيدروژئومورفولوژي تحقيقات علمي و دانشگاهي بسياري انجام گرفته كه به اختصار به برخي از آنها اشاره مي شود : يماني (1391) بر مبناي تأثيرگذاري عوامل هيدروژئومورفولوژيك توسعه فيزيكي بندر كياشهر را بررسي كرده و به اين نتيجه رسيده كه بالا بودن آب زيرزميني سستي و ناپايداري خاك از عوامل محدوديت ساخت و ساز در اين محدوده مي باشد. عابديني (1390) مسائل هيدروژئومورفولوژي شهر اردبيل را با تأكيد بر فونداسيون سازه ها و آسفالت شهر مورد بررسي قرار داده و به اين نتيجه رسيده كه زهكشي مناطق حساس با نوسان آبهاي سطحي و توجه به مسائل هيدروژئومورفولوژي و زمان احداث بناهاي ساختماني و آسفالت ريزي بسيار ضرورت دارد. ثروتي و همكاران(1387) هيدروژئومورفولوژي حوضه آبخيز رودخانه ليله جوانرود را بررسي كرده و به اين نتيجه رسيده كه قدرت و سرعت جريان هاي سطحي همراه با سازندهاي سست و فعاليت هاي انسان باعث تكوين اشكال فرسايشي آب به ميزان زياد شده است. محمودي (1383) هيدروژئومورفولوژي كاشان را با هدف تأثير آن در آمايش سرزمين بررسي كرده و معتقد است كه با استفاده صحيح از آبهاي سطحي و ذخيره آنها مي توان از پديده شوره زار جلوگيري كرد.