مخاطرات محيطي تطبيق خطوط مرزي با پديده هاي ژئومورفولوژي

مرزها از جمله پديده هاي فضايي- جغرافيايي هستند كه از اهميت و جايگاه برجسته اي در مطالعات جغرافيايي برخوردار هستند. اين پديده ها اگر چه به صورت مصنوعي از سوي بازيگران سياسي در فضاهاي جغرافيايي ترسيم مي شوند ولي اثرگذاري گسترده اي بر روي پديده هاي جغرافيايي به ويژه زماني كه مرزها با پديده هاي ژئومورفولوژي نظير كوه ها، دره ها، رودها، درياچه ها و غيره انطباق پيدا مي كنند، دارند. از آنجا كه مرزهاي ترسيم شده از سوي حكومت ها محدوده مالكيت، صلاحيت و حاكميت در فضاهاي جغرافيايي را مشخص مي كنند، حكومت ها براي محافظ از آنها و كنترل و مديريت فضاهاي جغرافيايي تحت حاكميت خود و افزايش بهره وري و سود از فضاهاي مرزي به نفع كشور خود، تلاش هاي گسترده اي نظير احداث موانعي مانند جاده كشي در طول خط مرزي، خندق، ديوار، سد سازي در طول دره، تغيير مسير آبريز رودخانه ها، تقسيم رودخانه به دو بخش و غيره را در پيش مي گيرند. اين رويكرد يكجانبه حكومت ها به مناطق مرزي و پديده هاي ژئومورفولوژيك موجود در اين فضاهاي جغرافيايي به صورت هاي مختلف زمينه ساز ايجاد و توسعه مخاطرات محيطي متعددي در اين فضاهاي جغرافيايي بوده است و با توجه به افزايش نياز كشورها به منابع آب و غيره توجه به بهره برداري از اين فضاهاي به صورت يكجانبه نيز تا حد قابل توجهي افزايش پيدا كرده و قاعدتاً مخاطرات محيطي ناشي از ان را نيز افزايش خواهد داد. اگر چه خود احداث خطوط مرزي در فضاهاي جغرافيايي منطبق با پديده هاي ژئومورفولوژيك و ايجاد گسست در فضاهاي جغرافيايي زمينه ساز مخاطرات محيطي گسترده اي است اما مراحل بعد از آن نيز يعني كنترل و نگهداري از مرزها و نگرش يكجانبه جهت بهره برداري از مناطق مرزي بر افزايش اين مخاطرات محيطي تا حد قابل توجهي افزوده است. بر اين مبنا، مقاله حاضر با هدف شناخت كلي مخاطرات محيطي ناشي از تطبيق خطوط مرزي با پديده هاي ژئومورفولوژي به انجام رسيده است.