كيفيت بي‌نام در الگوهاي بومي (بي‌زمان) خانۀ ايراني مطالعۀ موردي: شهر زواره

هر خانه‌اي تنها به ميزاني زنده است كه به راه بي‌زمان ملتزم باشد. براي يافتن راه بي‌زمان نخست بايد كيفيت بي‌نام را بشناسيم. اين كيفيت شكل خود را از مكان خاصي مي‌گيرد كه در آن روي مي‌دهد و بنابراين مي‌توان آن را با عوامل شكل‌دهندۀ معماري بومي، يعني محيط طبيعي و فرهنگي، مرتبط دانست. الگوهاي بومي، الگوهايي زنده و هويت‌بخش و حيات‌بخش انسان، شهر و بنا و نيز صورت عيني و ملموس تمايلات فطري و باورهاي انساني هستند. گواه آن هم خانه‌هايي است كه با كمترين تغييري، زندگي امروزي در آن‌ها جريان دارد. هدف اصلي اين پژوهش پرداختن به نظام سكونت در خانه‌هاي بومي (زواره)، شناخت و جستجوي وجوه الگوهاي سكونت بومي در خانه‌هاي ديروز و همچنين نحوۀ انطباق اين الگوها با شرايط امروزي است تا بتوان در جهت تداوم الگوهاي بومي براي خلق معماري اصيل ايراني حركت كرد. روش گردآوري اطلاعات شامل مطالعات كتابخانه‌اي و ميداني است. به اين ترتيب كه مطالعۀ منابع مرتبط و مشاهدات ميداني از شهر زواره به منظور تصويربرداري از رابطۀ متقابل ميان رفتارهاي ساكنان و كالبد ديروز و امروز، به صورت توأمان بوده و با توجه به مشاهدات شخصي، مفاهيم و مباني نظري مرتبط با معماري بومي از ميان منابع استخراج شده است و در نهايت با دسته‌‌بندي داده‌ها، نتايج ارائه شده‌اند. يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه در الگوهاي بومي، معاني و مفاهيم والايي نهفته است كه چون مرتبط با سيرت و فطرت ثابت انسان هستند، آن‌ها را به الگويي زنده مبدل مي‌كند. لذا اين مفاهيم قابليت معاصرسازي با شرايط هر زمان را دارا هستند.