بررسي توزيع جغرافيايي كربن آلي در خاكهاي آهكي استان اصفهان

Organic Carbon Distribution in Calcareous Soil of Esfahan Province

خاك يكي از مهمترين ذخاير كربن است و نقش قابل توجهي در مديريت گازهاي گلخانه اي و تغييرات اقليمي دارد. همچنين تبادل كربن بين خاك و اتمسفر و تغييرات مكاني و زماني آن اهميت زيادي در چرخه كربن دارد. به منظور بررسي توزيع جغرافيايي ذخاير كربن آلي در خاكهاي استان اصفهان اين مطالعه انجام شد، نمونه برداري از لندفرمهاي منطقه شامل اراضي كوهستاني، تپه ها، فلات‌ها، دشت‌هاي دامنه اي، دشت آبرفتي، دشت سيلابي و اراضي واريزه اي، به صورت شبكه اي با فواصل دو كيلومتر و تا عمق 60 سانتيمتر انجام و كربن آلي و ويژگيهاي خاك اندازه گيري شد. ميانگين كربن آلي خاك در مناطق مطالعه شده 89/ 0 و دامنه تغييرات آن از 01/ 0 تا 9 /2 درصد بود. تجمع مواد آلي در لندفرمهاي پايدار و اراضي كمتر فرسايش يافته بيشتر بوده است. در مناطق مورد بررسي كربن آلي خاك با متغيرهاي اقليمي همبستگي قابل توجه نشان مي دهد. كربن آلي خاك در اين مناطق با افزايش بارندگي روند افزايشي و با افزايش دما روند كاهشي نشان مي دهد. بيشترين قدر مطلق ضريب همبستگي در اين ميان با ميانگين سالانه بارندگي(39 /0 R2=) بوده است. بنابر اين مي توان گفت در مناطق مطالعه شده عوامل اقليمي و محيطي بر توزيع جغرافيايي كربن آلي اثر داشته و راهبردهاي افزايش ذخاير آلي خاك بايستي با در نظر گرفتن اين روابط اتخاذ گردد.