تاثير تغيير كاربري اراضي و موقعيت شيب بر برخي خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك (مطالعه موردي: جنوب شهرستان ساري)

Effect of land use change and slop position on some soil physicochemical properties(A case study in southern Sari city)

به منظور بررسي اثر تغيير كاربري اراضي از جنگل به زراعي (گندم) و موقعيت شيب بر برخي خصوصيات خاك در منطقه مطالعه موردي حاضر در جنوب شهرستان ساري صورت پذيرفت. در اين منطقه از تپه اي با كاربري جنگل و كاربري زراعي (گندم) از پنج موقعيت شيب )قله شيب، شانه شيب، شيب پشتي، پاي شيب و پنجه شيب( نمونه برداري به صورت تصادفي در هر موقعيت با سه تكرار صورت گرفت. نتايج نشان داد بافت خاك از كلاس لوم به لوم شني تغيير يافت. مقدار رس، كربن آلي، نيتروژن كل، CEC، پتاسيم قابل جذب از بالاي شيب به پايين شيب و با تغيير كاربري از جنگل به زراعي كاهش يافت. pH و چگالي ظاهري خاك با تغيير كاربري از جنگل به زراعي افزايش يافت. نتايج نشان داد موقعيت شيب و استفاده از زمين باعث ايجاد تغييراتي در برخي خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك مي شود.

In order to investigate the effects of land use change from forest to cultivated land (wheat) and slope position on some soil properties, a study area was conducted in south of Sari city, northern Iran. A hill in southern Sari with two parallel land uses (forest and croplands) in five slope position (summit, shoulder, back slope, foot slope and toe slope) were selected. The soil samples were collected from two depth with three replicates. Results showed that soil texture changed from loam to sandy loam due to selective erosion and degradation. The amount of clay, organic carbon, total nitrogen, CEC and potassium decreased from the top of the slope to the bottom due to land use change. Moreover, the pH and soil bulk density increased with land use change. The results showed that the land use and slope position creates changes in some physical and chemical characteristics of the soil.