معرفي برجسته موتيف‌هاي شاهنامه

موتيف‌ يك واژه يا طرح ذهني تكرار شونده‌اي است كه صرف‌نظر از كاركردي كه دارد مي‌توان آن را جداگانه در سطوح مختلفي بررسي كرد. با بررسي موتيف در شاهنامه نيز به چيزي فراتر از متن برمي‌خوريم و به تفكرات، انديشه‌ها و دغدغه‌هاي ذهني فردوسي پي مي‌بريم، برخي از برجسته‌ترين موتيف‌هاي شاهنامه عبارتند از:اسب، فضايل اخلاقي، خدا، اهريمن و ايران. اسب يكي از مؤلفه هاي مهم و عناصر اصلي پهلواني است كه نقش گسترده‌اي را در بازتاب فرهنگ و اعتقادات و آداب و رسوم و حماسه‌هاي ملي و ميهني ايفا مي‌كند. فردوسي با سخنان حكيمانه و اندرزهاي سنجيده‌ي خود، ديگران را به دادگري و فضايل اخلاقي فرا مي‌خواند. از موتيف نام و القاب خدا بهره‌مند گشته و از آن در مسير اغراضي مانند عفو الهي، تكيه و پناه بردن به خداوند، ستايش و سپاسگزاري خدا بهره برده است. با نگاهي به موتيف اهريمن در ابيات شاهنامه به اين نتيجه مي‌رسيم كه اهريمن خالق همه نيروهاي بد بوده و هر نوع نقص و عيب بدو باز مي‌گردد و ميان اهريمن و زشت‌رويي و جادو رابطه‌اي گسترده برقرار است. و با بررسي موتيف ايران شاهد هستيم كه در شاهنامه همه‌ي وقايع بر محور ايران مي‌گردند.