خط مشي گذاري در شرايط بحران و بررسي تطبيقي اركان آن در ايران و ژاپن

فرايند مواجهه با بحران را به سه مرحله قبل از بحران، حين بحران و بعد از بحران تقسيم مي كنند كه در اين ميان، خط مشي گذاري بعنوان مرحله قبل از وقوع، واجد جايگاهي ويژه است. پژوهش حاضر از نوع توصيفي- تطبيقي بوده و در مرحله اول به توصيف اركان خط مشي گذاري بحران پرداخته و در ادامه، انواع بحران هاي رايج، سابقه ، سطوح ، مشاركت كنندگان ، ساختار و جهت خط مشي گذاري را در كشورهاي ايران و ژاپن مورد بررسي تطبيقي قرار داده است. جامعه آماري اين پژوهش، كشورهاي داراي سيستم مديريت بحران در دو حوزه كشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه بوده كه به روش نمونه گيري تصادفي طبقه اي، دو كشور ژاپن و ايران انتخاب شده اند و از روش كتابخانه اي براي گردآوري اطلاعات بهره برده شده و نهايتا با استفاده از روش علمي، داده ها مورد تحليل قرار گرفته اند. نتايج پژوهش نشان داده كه از بين همه بحرانهاي طبيعي، اين دو كشور فقط در بحران زلزله با هم داراي اشتراك هستند. ساختار خط مشي گذاري در ژاپن، غير متمركز و جهت خط مشي گذاري، از پايين به بالا، ساختار خط مشي گذاري، سه سطحي (مركزي، استاني و شهري) و مشاركت كنندگان در فرايند خط مشي گذاري شامل نخست وزير، استانداران و شهرداران بوده اند. اين در حالي است كه ساختار خط مشي گذاري در ايران، نيمه متمركز، جهت خط مشي گذاري، از بالا به پايين، سطوح خط مشي گذاري، متمركز، مشاركت كنندگان در فرايند خط مشي گذاري، دستگاههاي اجرايي با محوريت دولت مي باشند.