نقش زكات و صدقات اهدايي در نوع‌دوستي و تكافل اسلامي از منظر قرآن و كتب روايي

زكات از نظر لغوي با واژه صدقه مترادف شده است ودرزبان عرب به دومعني طهارت و رشد ودرفرهنگ لغت به معني پاكي وپاكيزگي اموال آمده است. زكات دراصطلاح فقها به حقي گفته مي شود كه از سرمايه ي پاك بيرون آورده شود وبه افراد نيازمند پرداخت گردد. اين ركن اسلامي كه درسال دوم هجري فرض شد بيش از هفتاد بار درقرآن به ان اشاره شده است كه حدود 27 بار با واژه ي نماز همراه بوده وهمرديف آن قرار مي گيرد و دليل بر فرضيت زكات دراديان گذشته دارد. فريضه ي زكات دراسلام نقطه ي عطفي درتاريخ بشري است كه با واجب شدن آن، فقيران مسلمان از مرحله ي احسان به مرحله ي مشاركت وحق مشروع انتقال يافتند. پيامبر گرامي (ص) درزمان حيات خويش افرادي را براي گرفتن زكات به قبايل مختلف مي فرستاد وخليفه ي اول با مانعين زكات به نبرد پرداخت. احاديث فراوان وموجود دركتب معتبر سني وشيعه از پيامبر، خلفاي راشدين، اصحاب كرام وامامان گرام دليل بر اهميت اين فريضه ي محمدي است. درروايت آمده است كه امام رضا (ع) دائماً نگران بود تادرپرداخت زكات تأخيرنشود وحقوقي كه خداوند نسبت به آن واجب شده است رارعايت نمايداگر زكات به خوبي اجراشود روابط دوستانه اي بين فقيران وثروتمندان برقرارگشته وفاصله ي طبقاتي كمرنگ خواهدگرديد؛ نيازهاي نيازمندان برطرف گشته، كرامت انساني حفظ گرديده وبعداز تأمين بيت المال حكومت، زيرساخت هاي جامعه بدون وابستگي به سايرحكومت ها استوارخواهدشد. درنتيجه جامعه ازفساد به سعادت رهنمون خواهدگرديد واسلام درسراسرگيتي گسترش مي يابد.