كيفيت جهت‌دهي رفتار مسئولان به گرايش‌هاي مردم و نخبگان و اثر آن بر پيشرفت جامعه از ديدگاه نهج‌البلاغه

تأثيري كه كارگزاران در جامعه مي‏گذارند تنها از مسير دستورات و بخشنامه‏هايشان نيست، بلكه نوع سلوك كارگزاران در جامعه مي‏تواند اثرگذاري‌هاي مهمي در اجتماع داشته باشد. هنگامي‌كه شخصي به‌عنوان مسئول در يك مقام قرار مي‏گيرد نظرات، سخنان و رفتارهايش در عموم مردم اثر مي‏گذارد؛ چراكه به‌عنوان يك الگو مورد توجه قرار مي‏گيرد. به عبارتي غالباً مردم موفقيت را در احراز يك مقام عالي‌رتبه مي‏دانند به همين جهت تلاش مي‏كنند همچون كساني باشند كه اكنون در اين مسند قرارگرفته‌اند تا بتوانند به اين هدف برسند. حتي كساني كه چنين ديدگاهي نيز نداشته باشند، مسئولان را نخبگان و افراد ممتاز جامعه مي‏دانند كه به خاطر افكار و اعمالشان مورد توجه رهبري و يا مسئولان ديگر قرارگرفته و به‌عنوان مسئول منصوب‌شده‌اند. همين ديدگاه سبب مي‏شود كه اين افراد الگويي براي عموم مردم قرار گيرند تا با نزديك شدن به شخصيت چنين افرادي، خود را در حوزه افراد ممتاز جامعه ببينند. گر چه همگان به اين خواسته دست پيدا نمي‏كنند اما تبعيت و الگوگيري از مسئولان آرام‌آرام در جامعه رواج پيدا مي‏كند. مطالعه تاريخ به وضوح نشان مي دهد كه همواره با روي كار آمدن حكومتي، نظراتِ مقبول آن حكومت در جامعه رواج پيداكرده و رفتارها بر اساس آن تغيير مي‏يابد. تملق طلبي، فرهنگ خودرأيي، خودكامگي و اتراف از جمله تمايلات كارگزاران است كه در نهج‏البلاغه از اثر آن بر رفتار نخبگان و عموم مردم سخن گفته شده است. پژوهش حاضر با هدف تحليل چگونگي اين اثرگذاري و ارتباط آن با پيشرفت و يا عدم پيشرفت جامعه به رشته تحرير درآمده است.