بررسي تحليل پايداري سدهاي خاكي نسبت به زمان با استفاده از مطالعات آزمايشگاهي و نرم افزارPLAXIS (مطالعه موردي: سد خاكي چيتگر)

Evaluation of earth dams stability over the long period of time by using experimental observations and plaxis software (case study: chitgar earth dam)

در تحقيق حاضر به¬منظور بررسي پايداري سد¬هاي خاكي نسبت به¬ زمان، مجموعه¬اي از مطالعات و آزمايش¬هاي ژئوتكنيكي شامل آزمايش¬هاي صحرايي و آزمايشگاهي بر روي خاك منطقه سد درياچه چيتگر انجام گرفت. سپس با استفاده از نرم افزار المان محدود PLAXIS، چهار مدل عددي با در نظر گرفتن جنس لايه¬هاي مختلف فونداسيون و بدنه سد، براي سد خاكي همگن و غير¬همگن بر روي بستر ضعيف و قوي (بستر درشت دانه و ريزدانه) مورد شبيه سازي و بررسي قرار گرفت. با تجزيه و تحليل نتايج مدل مشخص گرديد سد خاكي مورد مطالعه در حالتي كه بر روي فونداسيون شن رس¬دار(فونداسيون قوي) ساخته مي شود پايدار بوده و ضريب اطمينان به¬دست آمده در هر دو حالت همگن و غيرهمگن، تقريبا معادل 65/1 مي¬باشد و درحالتي كه بر روي فونداسيون ريز¬دانه رسي(فونداسيون ضعيف) ساخته مي¬شود، ناپايدار بوده و دچار گسيختگي مي¬شود. بنابراين لازم است كه اين نوع سدها به صورت مرحله¬اي و لايه به لايه ساخته شوند و پس از ساخت هر لايه، فرصت لازم جهت تحكيم و تعديل فشار آب حفره¬اي اضافي به فونداسيون سد داده شود، در غير اين صورت فشار آب حفره¬اي اضافي باعث تخريب سد از زير فونداسيون خواهد شد. ضريب اطمينان حاصله در روش ساخت مرحله¬اي در خصوص سد همگن معادل 45/1 و در خصوص سد غير¬همگن معادل 14/1 حاصل گرديده است بنابر¬اين در حالت فونداسيون ضعيف، عملكرد سد¬هاي همگن بهتر از سدهاي غير¬همگن مي¬باشد. همچنين بررسي آناليزهاي انجام گرفته نشان دادند كه سد¬هاي خاكي غير¬همگن كه هسته رسي دارند اگر به¬صورت هم زمان با اجراي سد آبگيري شوند، فشار آب حفره¬اي زيادي در هسته سد ايجاد مي شود كه اين مورد باعث كاهش ضريب اطمينان خواهد شد. بنابراين توصيه مي¬گردد كه سدهاي خاكي غير¬همگن در زمان ساخت به¬طور هم¬زمان آبگيري نشوند كه نتيجه آن افزايش ضريب اطمينان سد خواهد بود.

In the present study to evaluate the earthen dam stability over time, collection and testing of geotechnical studies including field and laboratory tests were performed on the soil Cheetgar Lake Dam. Then, using the finite element software PLAXIS, four numerical model taking into account the sex of the various layers of foundation and dam body, for homogeneous and heterogeneous earth dam on the strong and weak substrate (substrate coarse and fine) simulate and Was investigated. and when that is the foundation of fine-grained clay (weak foundation) to be made, and failed to be unstable. the foundation of the dam will be destroyed. Therefore it is recommended that heterogeneous earth dam dewatering during construction doesn not simultaneously resulting in increased confidence will be blocked.