نقش نور درمعماري مساجد ايراني مسجد نصيرالملك

The Role of Light in Iranian mosques architecture Nasir al-Mulk Mosque

معماري در جهان اسلام يكي از بزرگترين جلوه‌هاي ظهور يك حقيقت هنري در كالبد مادي بشمار مي‌رود. از لحاظ تاريخي معماري اولين هنري بشمار مي‌آيد كه توانست خود را با مفاهيم اسلامي سازگار نموده، از طرف مسلمانان مورد استقبال قرار گيرد. هنر، بزرگترين مايه و خصيصه هر دوره و هديه هميشگي هنرمندان مسلمان ايراني به تاريخ جهان بوده است.مساجد بعنوان ساختار هاي اجتماعي اسلام ، همواره به نقش آفريني چند منظوره در قرون گذشته پرداخته است. گرايش مردم آزاد انديش دنيا به مفاهيم عاليه اسلام از يكسو و ناكامي نظري و عملي تمدن مادي در برخي جهات از سوي ديگر ، بر اهميت و نقش مساجد در جامعه جهاني افزوده است.تاثيرگذاري چند گانه مساجد۱در عرصه هاي مختلف سياسي ، فرهنگي و اجتماعي به گونه ايست كه در و اقع ، قدرت پاسخگويي به تمام نياز هاي بشر را دارد. نور و نقش از عناصري هستند كه همواره از ديرباز در مساجد ايراني توأم بكارگرفته شده اند. تناليته هاي رنگي ايجاد شده با استفاده از گره چيني۲ و قواره بري۲ در پنجره هايارسي با بهره گيري از نقوش هندسي واسليمي، از جمله آثاري هستند كه در معماري اسلامي به خصوص در مساجد بكاررفته و در القاي فضاي عرفاني نقش بسزايي دارند كه امروزه با ورود عناصر خارجي به فرهنگ و هنر ايراني- اسلامي، رو به زوال گذاشته اند. استفاده از نور طبيعي روز از عواملي است كه معماري اسلامي بر اساس آن شكل گرفته است.از اين رو معرفي آثار به جاي مانده و مطالعات زيبايي شناختي پيرامون عناصر تزئيني به كاررفته در اين آثار به خصوص مساجد كه به عنوان قطب مذهبي در تمامي ادوار مورد توجه مي باشد، مي تواند سهم عمده اي در شناخت ويژگي هاي اين عناصر و كاركرد آنها در معماري اسلامي داشته و در بكار گيري موتيف ها و نقوش سنتي در معماري داخلي عصر حاضر كمك شاياني كنند. با مطالعات تاريخي و هنري و تحقيقات ميداني، كتابخانه اي واينترنتي، به بررسي نقوش هندسي و اسليمي ۳ در ارسي هاي مسجد نصيرالملك واقع در شيراز پرداخته و در راستاي اهداف اين پژوهش عملكرد نور در اين گنجره ها و نقش آن در ارتباط با عناصر تزئيني ديگر مورد استفاده در اين بنا مورد بررسي قرار گرفته است.انتظار مي رود با نتايج به دست آمده بتوانيم گامي به سوي ارج نهادن به اين آثار ملي ارزشمند برداشته و با بهره گيري از عناصر مورد استفاده و معرفي قابليت هاي آنها در معماري داخلي، جهت زيباسازي فضاي محيط خود ملهم از الگوهايي با هويت ايراني بكوشيم.

The advent of architecture in the Islamic world is one of the biggest effects on the body of material is considered an artistic truth. Historically, Henry`s first architecture that could be made compatible with Islamic concepts, be welcomed by the Muslims. Art, the source and character of each period and the gift of eternal world history Ast.msajd Iranian Muslim artists as social structure of Islam, has always been in past centuries multifunctional role. arrest in fact, has the power to respond to all human needs. Light and role of elements that have long been used in Iran, coupled mosques. Tone color created using Chinese knot 2 and slates Barry 2 in the window Hayarsy utilizes geometric motifs Vaslymy, including works that Islamic architecture, especially the mosques used and to induce mystical atmosphere contribute to today with the arrival of elements foreign Iranian-Islamic culture and art, have waned. Historical and artistic studies and field research, library and Internet, the geometric motifs and arabesques 3 in the sash of Nasir al-Mulk Mosque in Shiraz and in line with the objectives of the research in this Gnjrh light function and its role in relation to other decorative elements inspired by the space environment models work with the Iranian identity.