ارزيابي آسيب پذيري شبكه حمل و نقل عمومي با رويكرد پدافند غير عامل (نمونه موردي حمل و نقل عمومي شهر كرج )

امروزه توجه به رويكرد پدافند غير عامل در برنامه ريزي شهري يكي از موضوعاتي است كه براي مقاوم سازي ساختار ها و كاهش هر گونه اسيب داراي اهميت مي باشد. شبكه ارتباطي حمل و نقل عمومي نيز به عنوان يكي از بخش هاي مهم زير بنايي شهر ها، نقش اساسي در ايجاد ارتباط ميان مكان‌ها و موقعيت‌هاي مختلف را دارد. اين خصوصيت مهم باعث شده كه هر گونه آسيب به اين شبكه فعاليت هاي مختلف در شهر را تحت تاثير قرار داده و مختل نمايد، به همين دليل از جمله زير ساخت هاي كليدي مورد توجه دشمن در زمان جنگ و تهديدات محسوب مي گردد. نزديكي شهر كرج به كلان شهر تهران و واقع شدن بر سر راه مهمترين شاهراه هاي ارتباطي كشور و همچنين نزديكي به كانون هاي مختلف صنعتي و خدماتي موجب موقعيت ويژه براي اين شهر شده است لذا توجه به رويكرد پدافند غير عامل در كاهش هر گونه اسيب و يا مخاطره به ساختار حمل ونقل اين شهر امري ضروري است. در اين پژوهش به منظور ارزيابي اسيب پذيري شبكه حمل و نقل عمومي شهر كرج و ارائه راهكار براي كاهش آسيب پذيري از روش تحليلي و توصيفي استفاده و گردآوري داده ها به صورت كتابخانه اي و مصاحبه و تكميل پرسشنامه توسط متخصصان مي باشد. به اين صورت كه پس از معرفي معيار ها ي پژوهش با استفاده از روش دلفي هر كدام از معيار ها توسط كارشناسان اهميت دهي و اولويت بندي گرديد و نتايج حاصل از ان با استفاده از تحليل و AHPبا استفاده از نرم افزارEXPERT CHOICE با توجه به ميزان اسيب پذيري هر معيار و زير معيار ها امتياز دهي و وزن دهي گرديد نتايج حاصل از اين پژوهش نشان مي دهد از بين معيار هاي مطرح شده مكان يابي ايستگاه ها و پايانه ها و پراكندگي آنها به گونه اي كه بيشترين فاصله را از مراكز حساس و حياتي داشته باشند(با وزن 0/0434)، دسترسي نير وهاي امداد و نجات و اتشنشاني در صورت وقوع هر گونه حادثه ( با وزن 0/065)، موازي سازي و بدل سازي براي پل ها و تقاطع ها و پنهان سازي ايستگاه ها و پايانه ها ( با وزن 0/043) و همچنين فرهنگ سازي براي عموم مردم براي رعايت اصول ايمني و چگونگي برخورد در هنگام هر گونه حادثه (با وزن 0/988) داراي بيشترين اهميت در جهت جلوگيري از اسيب پذيري مي باشند و در همين راستا پيشنهادات و راهكارهايي به منظور كاهش آسيب پذيري و جلوگيري از خسارات ناشي از حملات نظامي و يا اسيب هاي طبيعي ارائه گرديد .