تجربه قدسي در معماري مسجد

امروزه در ساخت مساجد، يكي از مهم ترين مشغله هاي ذهني معماران ايراني، تجلي قداست در عناصر و كالبد مساجد است، چراكه مساجد به عنوان مكان قدسي، به واسطۀ پيوند و مناسبتي كه به امر قدسي مي يابند، تشرف و تقدس پيدا مي كنند. متأسفانه فضاهاي مذهبي به خصوص مساجد، به عنوان جامعه اي كه پرچمدار حرمت جهاني اسلام است، هيچ گونه نسبتي با قداست و الوهيت تمدني كه بر اساس فرهنگ اسلامي، وجداني و حياتي آن پي ريزي شده است به طوري كه در هيچ عصري، به اندازۀ عصر كنوني، معماري مساجد چنين تحقير نشده است. در تحقيق حاضر ضمن بررسي مفهوم امر قدسي به عنوان امر لايتغيري كه ماهيتي از اويي دارد، به چگونگي پديدار شدن آن در معماري مكان مقدسي چون مسجد پرداخته شده است. مقالۀ حاضر به روش تحليلي- توصيفي به بررسي موضوع پرداخته شده است كه منابع گردآوري اطلاعات به صورت كتابخانه اي بوده است كه در نتيجه تحقيق مي توان به عوامل اساسي معماري قدسي : وحدت و تجلي يگانگي حضور خالقي يكتا در تاروپود و كالبدي فيزيكي مسجد، نظام طبيعت متكي بر اصول حاكم در طبيعت، اشكال هندسي نمادي از بعد باطني اسلام و ابداع و نوآوري در ساختار فيزيكي ومعنايي مسجد اشاره كرد.