بررسي تشريحي برگ و ساقه گونه¬هاي جنس‌ Agriophyllum و Corispermum از تيره اسفناج

با توجه به اينكه برخي از گونه¬هاي دو جنس Agriophyllum و Corispermum از تيره اسفناج (Chenopodiaceae) از نظر ريخت شناختي تشابه زيادي را نشان مي¬دهند. لذا در اين پژوهش از خصوصيات تشريحي براي جدايي اين گونه¬ها استفاده گرديد. به اين منظور از نمونه‌هاي گياهي هرباريوم موسسه تحقيقات جنگل¬ها و مراتع كشور استفاده شد. ويژگي¬هاي تشريحي ساقه و برگ نمونه¬هاي گياهي تازه و هرباريومي پس از تثبيت، برش گيري دستي و رنگ آميزي مضاعف با كارمن زاجي و آبي متيل بررسي گرديد. نتايج نشان داد كه صفاتي مانند وجود كامبيوم آوندي پي درپي در ساقه و نيز مزوفيل دوطرفي در هر دو جنس مشترك و داراي ارزش اكولوژيكي بودند. اما برخي از صفات مانند وجود لايه كلانشيم بجاي لايه فيبر– اسكلرانشيم در زير اپيدرم جنس Corispermum را از Agriophyllum جدا كرده و داراي ارزش تاكسونوميك در حد جنس مي باشد. در سه گونه جنس Agriophyllum بر اساس صفات ريخت شناسي گونه A. latifolium از دو گونه ديگر به دليل وجود دمبرگ و پهنك دايره اي و يا تخم مرغي پهن جدا شده است. اما گونه A. lateriflorum به دليل تفاوت در ضخامت مزوفيل نردباني و لايه فيبر- اسكلرانشيم برگ و نيز فقدان كلرانشيم نردباني و ضخامت بيشتر فيبر-اسكلرانشيم ساقه از دو گونه ديگر جدا شده است. در سه گونه Corispermum صفات تشريحي (ضخامت كمتر كلرانشيم نردباني و لايه فيبر-اسكلرانشيم ساقه) همسو با صفات ريخت شناسي گونه C. lehmannianum را از دو گونه ديگر جدا مي¬سازند. تيپ روزنه اي در جداسازي جنس¬ها و گونه¬ها مفيد نبود. بر اساس نتايج اين تحقيق صفات تشريحي برگ علاوه بر مزيت سازش اكولوژيكي، مي¬تواند ارزش تاكسونوميكي داشته باشد.