ملاحظاتي دربارۀ توصيف خليج فارس و درياي عمان در كتاب حدود العالم

با جستجو در منابع و نقشه هاي كهن متوجه مي شويم كه سراسر پهنۀ آبي جنوب فلات ايران در گذشته تنها يك دريا شناخته مي شده و بخش هايي كه امروزه خليج فارس و درياي عمان ناميده مي شوند، دو پهنۀ آبي مستقل از هم نبوده اند. به ديگر سخن، در آغاز نام هايي كلي تر چون درياي پايين، درياي اريتره و درياي اعظم كه بر تمام آبهاي منطقه اشاره داشت براي خليج فارس و آب هاي پيرامون آن به كار مي رفت. در دوران اسلامي نيز در آغاز، بخش بزرگي از بزرگ ترين دريا يعني درياي اعظم را درياي پارس مي ناميدند اما به تدريج درياي پارس به خليج هاي كوچك تري تقسيم شد. در ميان منابع فراوان جغرافيايي اسلامي، كتاب حدود العالم شكل بحث برانگيزي از اين تقسيم بندي تازه ارائه مي دهد و در اين پژوهش براي پاسخ دادن به اين سوال كه چه مسايلي منجر به نامگذاري جداگانۀ دو خليج عمان و خليج فارس گرديده، بر توصيفات دريايي اثر ياد شده تكيه شده است.