در كارگاه آفرينش

اقبال از جمله متفكراني است كه نگاهي ويژه به انسان دارد، انسان مورد نظر و ايده¬آل اقبال، كسي است كه نيروي لايزال الهي را كه در نهادش به وديعه گذاشته شده به فعل رسانده است، ذره¬اي كه در وجودش كاشته شده است در واقع انبار آفتاب است كه بايد از مشرق جانش بدمد، بر جويبار كوچك وجودش، بحري بيكران بنا نهاده شده و وظيفه¬¬ي او تبديل اين جوي كوچك به دريايي عظيم است. در شعر اقبال، انسان نسبت به همه¬ي موجودات عالم برتري دارد و در واقع بزرگترين رمز آفرينش، خود انسان است،چنين انساني متصف به صفات الهي است او هم دستي در آفرينش دارد و چون خدا مي¬آفريند. شراره¬هاي وجود انسان مطلوب اقبال، خورشيدوار مي¬درخشد و در استعداد خلاقش حياتي نو مكنون است، او با سرنوشت مي¬ستيزد و آن را به بند مي¬كشد چرا كه نقش حق دارد و جهان نخجير اوست و تقدير با تدبير او عنان به عنان مي-رود، توانايي آن را دارد كه در صورت عدم سازگاري جهان با او، به مبارزه با موانع برخيزد و بنياد موجودات را به هم ريزد گردش ايام را بر هم بزند تا روزگاري نو و سازگار با اهداف خويش بيافريند