بررسي و تحليل سبك‌شناسي فكريِ قصايد اثيرالدين اخسيكتي

قرن ششم دوره‌اي جريان‌ساز در تاريخ شعر فارسي است. شعر اين دوره، هم از نظر لفظي نسبت به دوره‌ي قبل صعب‌تر و مشكل‌تر شد و هم از نظر فكري و معنوي دچار تحوّل شد. اثيرالدين اخسيكتي يكي از شاعران جريان‌ساز و تحوّل‌گراي اين عهد مي‌باشد كه در تغيير سبك از خراساني به سبك عراقي تأثير بسزايي داشته است. وي با خاقاني و مجيرالدين بيلقاني معاصر بوده و از اشعار آنان تأثير پذيرفته است. به خاطر اين رابطه و تأثيرپذيري، مي‌توان گفت كه مختصات فكريِ حاكم بر اشعار اخسيكتي، همان مختصاتي است كه شاعران سبك آذربايجاني از آن‌ها بهره برده‌اند. شاعران اين سبك مضامين و موضوعاتي چون: تفاخر و خودشيفتگي، اشاره به قرآن و حديث، مخالفت با فلسفه‌ي يونان، پرداختن به عرفان و مسائل عرفاني، هجو و بدزباني، وارد كردن معلومات شخصي در شعر و ... را مورد بحث قرار داده‌اند. اثيرالدين اخسيكتي نيز اين افكار و انديشه‌ها را وارد شعر خود كرده است، اين افكار در قصايد وي رنگ و نمودِ خاصي دارد و مي‌توان گفت كه اكثر قصايد او از نظر زباني، ادبي و هم از لحاظ فكري، تقليدي است از شعراي سبك آذربايجاني در اين مقاله سعي شده است تا برخي مختصات فكريِ اشعار اثيرالدين اخسيكتي مورد بررسي و تحليل قرار گيرد.