هنجار گريزي معنايي در غزليات خاقاني

شعر، تصويري از زندگي است، تصويري از تجربياتي كه در اطراف انسان و درون انسان وجود دارد. از تجربياتي مانند تولد، كودكي، نوجواني، پيري، مرگ، آزادي، درد، عشق، تنهايي و ... همه موضوعاتي هستند كه روح شعر را خلق مي‌كنند و اين روح براي تأثيرگذاري به جسم نياز دارد و اين جسم تعدادي كلمه است كه كنار هم قرار مي‌گيرد تا شعري به وجود آيد. براي فهم يك شعر، خود شعر است و اولين چيزي كه خواننده با آن روبه‌رو مي‌شود، شاعر نيست بلكه مجموعه‌اي از كلمات است كه در يك صفحه به منزلة متن شعر در دست او قرار مي‌گيرد. در واقع نقش شعر انتقال تجربه از طريق فراهم نمودن شگردهاي غيرمنتظره است و هنجار گريزي يكي از اين شگردهاست كه هدف آن به‌كارگيري عناصر زباني به صورتي است كه شيوة بيان آن براي مخاطب جلب نظر كند. خاقاني از جمله شاعراني است كه در غزليات خويش به مانند قصايدش در موارد گوناگوني به هنجار گريزي دست زده است و به غنا و توسعة زبان خويش پرداخته است. در اين مقاله غزليات خاقاني از منظر هنجار گريزي معنايي مورد بررسي قرار گرفته است تا گوشه‌هايي از زيبايي‌هاي ظاهري و باطني غزليات وي آشكار شود.