بن مايه هاي تمثيلي– عرفاني گنوسي در منظومة جمشيد و خورشيد سلمان ساوجي

منظومة جمشيد و خورشيد سلمان ساوجي اثري رمزي و تمثيلي است كه تمام اجزاي آن از ساختاري واحد و منسجم برخوردار است. اين اثر علاوه بر نشان دادن قدرت سلمان ساوجي در داستان سرايي و پيوستن مطالب متعدد، نشانة آشنايي سلمان ساوجي با ميراث غني ادبي، فرهنگي و عرفاني بازمانده از ادوار پيشين است. بخشي از اين ميراث متعلق به انديشه هاي گنوسي و مانوي و نيز حكمت هرمسي است. هدف از انجام اين مقاله نشان دادن ردپاي اين انديشه ها در منظومة جمشيد و خورشيد است. در اين جستار پس از معرفي و تبيين انديشه هاي گنوسي و ذكر پيشينه با تمدن ايرانيان، تأثير مضامين گنوسي از جمله دوگانگي ماده و روح، عشق، خواب، سفر، واسطه و آزمايش در اين منظومه نشان داده مي شود. واكاوي اين اثر در واقع ارائة تفسيري تازه از آن، هدف ديگر جستار است.