بررسي تطبيقي قيام مردمي در دو داستان كاوه آهنگر و ويلهلم تل

مكتب امريكايي ادبيات تطبيقي، امكان بررسي دو متن از دو فرهنگ مختلف را فراهم مي كند. متون كهن و اسطوره اي، بسياري از پديده هاي اجتماعي را در خود جاي داده اند كه يكي از آن موارد، قيام مردمي و ايستادگي در برابر ظلم است. يافتن وجوه مشترك ميان اسطوره هاي اقوام هم ريشه، نقش بسزايي در ايجاد همگرايي ميان ملل ايفا مي كند. كاوه آهنگر و ويلهلم تل قهرمانان اسطوره اي هستند كه عليه نيروي مستبد حاكم قيام كردند و بدين لحاظ اشتراكات بسياري دارند. شرايط اجتماعي و سياسي جامعه نويسنده، در نوع آفرينش ادبي او دخيل است، به گونه اي كه ساختار معنادار متن متناسب با روحيه جامعه بيان مي شود؛ اين موضوع را در اشعار فردوسي و نمايشنامه شيلر مي توان دريافت كه با توجه به شرايط اجتماعي ايران در زمان فردوسي، نيازمند بازسازي هويت ايراني بوده اما شيلر در سال هاي پس از انقلاب فرانسه و شرايط حاكم بر اروپا نيازمند ثبات و آرامش بوده است. اين موارد را مي توان در آفرينش ادبي دو آفرينشگر مذكور مشاهده نمود كه طبق نظريه ارسطو در مورد وقوع انقلاب، قيام كاوه عليه ضحاك، قيامي انقلابي است ولي نبرد ويلهلم تل فاقد شرايط لازم براي به وقوع پيوستن يك انقلاب است.