سلامت روحي و رواني از منظر قرآن كريم

هدف از آموزه هاي كاربردي قرآن اينست كه ميان انگيزه هاي متنوع و متعدد تعادل ايجاد كرده و انسان را از اضطراب و درگيري هاي رواني رهايي دهد. قرآن همه انگيزه ها را مي پذيرد و آن را به عنوان غرايز يا فطرت مورد توجه قرار مي دهد، سپس با بيان آموزه ها و دستورهايي مي كوشد تا انسان با به كارگيري آنها توازن و تعادل شخصيتي را در خود ايجاد نمايد. قرآن از بشر مي خواهد كه تعادل در انگيزه ها را مورد اهتمام قرار دهد، نه آن كه آنها را سركوب يا انكار نمايد، در حقيقت قرآن، خواهان ايجاد تعادل و كنترل نه سركوب انگيزه هاست. ميان اين دو روش تفاوت هاي محسوس است. ايجاد تعادل و كنترل به معناي بازداشتن ارادي يك انگيزه يا تمايل و مقاومت در برابر اشباع آن در شرايط نامناسب است و به معناي انكار يا نپذيرفتن آن نيست؛ اما سركوب يك انگيزه در حقيقت به معناي انكار، پست شمردن و نپذيرفتن آن است. قرآن به شدت با سركوب انگيزه ها مخالفت مي كند زيرا سركوب انگيزه چيزي جز ايجاد بحران در تعادل شخصيتي انسان نيست. به طور كلي سركوب انگيزه ها و بيرون راندن آن از حوزه آگاهي به سوي ضمير ناخودآگاه فراهم كردن زمينه هاي بروز بيماري هاي رواني است، چون با سركوب آن، انگيزه از دايره آگاهي و شعور دور شده و در اعماق ضمير ناخودآگاه انسان مدفون گشته، اما از آن جايي كه به طور كلي نابود نشده است، همواره خود را به صورتي ديگر مطرح مي كند و همين مسأله موجب پيدايش عوارض گوناگوني مي شود كه اضطراب، تزلزل و ديگر بيماري ها را در رفتار و جان آدمي پديد مي آورد. قرآن نمي گويد انگيزه هاي فطري را سركوب كنيم بلكه از ما مي خواهد آنها را كنترل كنيم، بر آنها تسلط يابيم و طوري هدايتشان كنيم كه تعادل شخصيتي حفظ شود. قرآن براي رسيدن به اين سلامت رواني برنامه ها و راهكارهاي پيشگيرانه اي را نيز به عنوان بهداشت رواني مطرح ساخته است تا انسان با به كارگيري آن از سلامت رواني در همه شرايط برخوردار گردد.