بررسي صفات مورفولوژيك ژنوتيپ­هاي برنج در مرحله زايشي تحت تنش شوري

به منظورارزيابي واكنش ژنوتيپ هاي برنج به تنش شوري در مرحله زايشي آزمايشي بصورت فاكتوريل بر اساس طرح پايه كرت هاي كاملا تصادفي در سه تكرار اجرا شد كه طي آن 11 ژنوتيپ برنج در 4 سطح شوري (صفر، 40، 80 و 120 ميلي مولار) مورد بررسي قرار گرفتند. در اين آزمايش ارتفاع بوته، تعداد پنجه، تعداد خوشه، طول خوشه و وزن صد دانه اندازه­گيري شد. نتايج حاصل از تجزيه واريانس نشان داد كه ژنوتيپ ها و سطوح مختلف شوري و اثر متقابل زنوتيپ × شوري اختلاف معني داري براي تمامي صفات مورد مطالعه داشتند. اين امر نشان دهنده وجود تنوع كافي در ژنوتيپ هاي برنج مورد مطالعه از نظر تحمل به تنش شوري در مرحله زايشي مي باشد و همچنين مقايسه ميانگين سطوح مختلف شوري بر صفات زايشي نشان داد كه در سطح شاهد صفات ارتفاع بوته، تعداد پنجه، تعداد خوشه، طول خوشه و وزن صد دانه به ترتيب با ميانگين­هاي 272/116، 000/12، 060/10، 448/28 و 019/2 داراي بيشترين مقادير بوده به طوريكه با افزايش ميزان شوري از سطح شاهد به غلظت­هاي 40، 80 و 120 ميلي مولار نمك تمامي صفات كاهش معني­داراي را نشان دادند. نتايج نشان مي دهد كه ژنوتيپ گرده در بسياري از صفات داراي بيشترين مقدار بوده (حتي نسبت به شاهد متحمل نيز پاسخ بهتري نشان داد)، و بعنوان ژنوتيپ متحمل تر نسبت به ساير ژنوتيپ ها شناخته شده و ژنوتيپ هاي شصتك محمدي، حسني و طارم جلودار در رتبه هاي بعدي قرار گرفتند و ژنوتيپ هاي IR29، بينام و طارم محلي بعنوان ژنوتيپ هاي حساس در اين مطالعه معرفي شدند.