بررسي سازه اي تاق هاي كلنبو آجري ايراني با عرقچين دايره اي و قوس نيم دايره تحت بار وزن

تاق هاي كلنبو، بخشی از سازه هاي سنتی و معماري ایران هستند كه در دوره هاي مختلف تاریخی اجرا شده اند. از انواع تاق هاي بسته دورانی كه یكی از عمده ترین پركننده ها در معماري ایرانی به شمار میرود، كلنبو میباشد. تاق كلنبو از نظر هندسی نیمكرهاي است كه قاعده ي دایره اي شكل آن روي چهار تاق می نشیند. در واقع گنبد كوچكی است كه روي چهار دیوار یا چهار ستون در زمینهي مربع اجرا میشود. گاه كلنبوها را در زمینه ي مستطیلی نزدیك به مربع كه بتوان آن را به هشت ضلعی و بعد دایره تبدیل كرد نیز اجرا كردهاند. در زمینه رفتار سازهاي تاق كلنبو تاكنون مطالعه ای انجام نشده است. در این مقاله مقادیر تغییر مكان و تنش هاي ایجاد شده در تاق كلنبو با قوس نیم دایره در سه دهانهي (L) مختلف، با سه ضخامت پایهي (a) مختلف و سه ارتفاع پایهي مختلف (h) بدست آمدهاست. در مدلهاي مورد بررسی مقدار متغیر t / 0t K= كه برابر نسبت ضخامت رأس قوس ) 0t (، به ضخامت پایهي قوس ) 0t ( است، ثابت و برابر واحد و ارتفاع عرقچین در هر دهانه ثابت میباشد. براي شكل تویزه ها، قوس نیمدایره در نظرگرفته شدهاست. مدلسازي با آنالیز غیرخطی در نرمافزار المان محدود ANSYS انجام شده است