بايش خشكسالي حوضه ابريز شهر چاي اروميه با استفاده از شاخص هاي هيدرولوزيكي و هواشناسي

خشكسالي يك پديده مطلق نبوده بلكه كمبود نسبي رطوبت مي‌باشد. اين پديده با زمان و نيز مؤثر بودن بارش‌ها (شدت، بارش، تعداد رخدادهاي بارندگي) مرتبط است (بذرافشان 1389). خشكي با خشكسالي و كم‌آبي تفاوت دارد. خشكسالي هم شرايط و اثرهاي خشكي و هم مسئله كم‌آبي را حادتر مي‌سازد. در خشكي كه در واقع همان خشكي آب‌ و هواست، صحبت از نبود يا كمبود بارندگي، به‌طور عمومي و حاكم بودن شرايط آب‌ وهوايي خشك در آن منطقه در طول ساليان دراز مي‌باشد، اما خشكسالي انحراف از شرايط متوسط يا عادي در زمينه بارش و نيز آب را بيان مي‌كند (كردواني 1386). در مناطقي كه شرايط خشكي حاكم است، پديده خشكسالي به‌طور مكرر اتفاق مي‌افتد. به‌عبارت‌ديگر، تعداد سال‌هاي خشك (كم بارش) بيشتر از تعداد سال‌هاي مرطوب با بارش بيش از شرايط معمولي است. خشكسالي در مناطق مرطوب هم اتفاق مي‌افتد، ولي دفعات آن نسبت به سال‌هاي مرطوب خيلي كمتر است. بنابراين خشكسالي يك شرايط مخصوص دائم يك منطقه نيست و امكان دارد در هر نوع اقليم يا رژيم آب‌وهوايي اتفاق افتد (كردواني 1386). يكي از عمده‌ترين پارامترهايي كه در تعريف خشكسالي استفاده مي‌گردد بارش مي‌باشد. بر اين اساس، خشكسالي را در يك دوره زماني با ميزان بارشي كمتر از حد معمول همان منطقه تعريف مي‌كنند (گلانتز و كينز، 1977). خشكسالي عبارت است از كمبود رطوبت مستمر و غيرطبيعي (پالمر 1965). در اين تعريف واژه غيرطبيعي به انحراف يا نوسان منفي شاخص مورد توجه نسبت به شرايط ميانگين يا طبيعي اطلاق مي‌گردد. به‌عبارت‌ديگر دوره‌اي كه در آن مقدار رطوبت، بارندگي و يا هر شاخص ديگر نسبت به شرايط ميانگين منطقه ناهنجاري منفي داشته باشد، به‌عنوان شرايط يا دوره خشكسالي تلقي مي‌شود (فراج زاده 1384). تعريف خشكسالي بر پايه يك متغير تصادفي واحد، نيازمند در اختيار داشتن يك سطح بحراني براي تعيين وقوع خشكسالي است. يك خشكسالي بر پايه يك متغير تصادفي وقتي حادث مي‌شود كه مقدار متغير تصادفي از سطح بحراني مورد نظر براي آن متغير كمتر باشد. سطح بحراني از فعاليتي به فعاليت ديگر متفاوت است. پس لازم است اين سطح در ابتداي تحقيق توسط طراح يا برنامه‌ريز از طريق مقايسه بين سري‌هاي نياز آبي و تأمين آب محاسبه گردد. روش ساده‌اي كه اغلب براي تعيين سطح بحراني به كار مي‌رود، تعيين سطح بحراني در شرايط نرمال است كه مي‌تواند ميانه يا ميانگين سري‌هاي تاريخي مقادير اصلي را در برگيرد (هيز، 1999).