پايدارسازي كناره رودخانه جلوگيري از فرسايش خاك و توليد رسوب با استفاده از روش بيولوژيكي؛ مطالعه موردي: حوزه آبخيز پسيخان (گيلان)

مهار فرسايش در رودخانه‌ها با استفاده از پوشش گياهي ضمن حفظ و احياء محيط‌زيست از آثار تخريبي جريانات رودخانه‌اي بخصوص در مواقع سيلابي بر روي فرسايش كناره‌ها مي‌كاهد و در نتيجه مي‌تواند بين روش‌هاي حفاظتي از اولويت خاصي برخوردار باشد. بررسي تأثير نوع گونه گياهي و الگوي كاشت در تلفيق آن با روش‌هاي مكانيكي غير سازه‌اي، در كاهش فرسايش كناري رودخانه ازجمله مواردي هستند كه به‌صورت پروژه‌هاي موردي براي رودخانه‌هاي قابل مطالعه مي‌باشند. در اين تحقيق اندازه‌گيري روش بيومهندسي براي تثبيت بيولوژيكي حاشيه رودخانه‌ها براي بررسي و معرفي مناسب‌ترين شيوه بيولوژيكي از نظر تراكم و تركيب گياهي اجرا مي‌شود. در اين تحقيق. هر تيمار داراي 3 تكرار بوده. در هر تيمار و تكرارهاي آن از تراز كم‌آبي تا لبه بالايي ديواره پين‌هايي عمود برجهت جريان كوبيده شدند. در تفسير و آناليز آماري در اين تحقيق به‌صورت آزمايش فاكتوريل و در قالب طرح كاملاً تصادفي انجام شد. براي آناليز داده‌ها از نرم‌افزار محاسبه SPSS استفاده گرديد. براي مقايسه تيمارها با يكديگر نيز از آزمون دانكن و سطح معني‌داري 05/0≥P. انجام گرديد. در خصوص تثبيت ديواره‌هاي رودخانه با استفاده از عمليات بيولوژيكي در رودخانه پسيخان سه گونه پوشش گياهي (علفي، درختي، درختچه‌اي) كار شد و در ترازهاي مختلف ديواره‌ها بررسي فرسايش به عمل آمد آناليز آماري صورت گرفته نشان داد كه پوشش علفي در قسمت سطحي داراي فرسايش كمي بوده اين بيانگر اين نمي‌باشد كه وجود پوشش علفي توانسته است حفاظت خوبي در مقابل فرسايش داشته باشد چون دبي پيك و دوره سيلابي گذرا و گاهاً به‌ندرت به سطح ديواره مي‌رسد اما در هنگام بروز سيلاب شديد كه ايجاد سيل مي‌نمايد در دوره آماري برداشته شده مشاهده شد وقتي كه دبي پيك بالا سيلاب شديد، پوشش علفي به دليل عمق كم ريشه دواني كاملاً به‌صورت بلوكي تخريب شده و حجم زيادي از ديواره از نوع پوشش علفي تخريب شد؛ اما در پوشش درختي و درختچه‌اي ديواره‌ها پايداري خود را حفظ نموده‌اند و حجم زيادي از خاك فرسايش پيدا كرد اما پوشش درختي پايداري خود را حفظ نمود. در مجموع حفاظت ديوارهاي رودخانه كه تمامي منطقه جريان دارد.