نقد و بررسي گفتمان حاكم بر نظريه اثبات گرايي با رويكردي بر آموزه هاي فلسفه حقوق اسلامي و مباني حقوق كيفري ايران

با روي كارآمدن مكتب تحققي يا اثبات گرايي و به حاشيه رفتن انديشه‌هاي سزاگرايانه در مكتب كلاسيك، تحولي بنيادين در تاريخ تحولات جرم شناسي صورت پذيرفت؛ به طوريكه تمركز بر متدولوژي عيني يا مشاهده محور به طور گسترده عرصه¬هاي علوم انساني را فرا گرفت. در تفكر اثبات گرايي كه با نوعي رويكرد جبرگرايانه همراه است؛ براي مبارزه با پديده مجرمانه، ممانعت از تكرار جرم و نهايتا تحقق دفاع اجتماعي، به شناسايي حالت خطرناك و اعمال اقدامات تاميني و تربيتي اهميت داده مي‌شود؛ اين درحاليست كه در تفكر اسلامي انسان تنها موجودي است كه با تكيه بر نيروي عقل و تصميم گيري، امكان تكليف پذيري را دارا مي باشد؛ بدين معني كه مي‌تواند در برابر اميال و غرايز دروني و عوامل بيروني و محيط زندگي خود ايستادگي كند تا آنجا كه قادر خواهدبود مسير فعاليت خود را درچارچوب قواعد حاكم بر جامعه تنظيم كند. در ارزيابي نتايج رويكرد علمي پوزيتيويسم كيفري مساله كليدي آن است كه سيستم هاي حقوقي مختلف تا چه حد از تفكرات اثبات گرايي بهره برده اند و اينكه چه نقدهاي عمده اي براين رويكرد علمي وارد است. اين پژوهش در تلاش است در اين رابطه به ارزيابي متقابل آموزه هاي حقوق اسلامي و انديشه‌هاي ملهم از مكتب تحققي بپردازد.