مقايسه ي مهارت هاي بينايي-حركتي داوران فوتبال

1-مقدمه داوران هر فدراسيون، نمايندگان رسمي در ميدان رقابت محسوب مي¬شوند و يكي از دشوارترين وظايف ورزشي را به عهده دارند. عوامل متعددي مي¬توانند بر نتيجه مسابقات تاثيرگذار باشند. تيم داوري كه متشكل از يك داور، دو كمك¬داور و داور چهارم كه از طرف فيفا (فدراسيون بين¬المللي فوتبال) انتخاب مي¬شوند، يكي از مهم¬ترين عوامل مي¬باشند (1). از آنجا كه فوتبال يك ورزش جهاني با علاقه¬منداني از سراسر دنيا است (2) و با توجه به اين¬كه فوتبال توجه پژوهشگران را به خود جذب كرده است، اما اكثر پژوهشگران تمركز و علاقه خود را بر روي عملكرد بازيكنان فوتبال معطوف كرده¬اند (3)، اما داوران با وجود داشتن نقش قاطع و تعيين¬كننده در نتيجه مسابقه ناديده گرفته شده¬اند. بسياري از سوالات بدون پاسخ هستند كه به نظر ما به درك درستي از داوري در رويدادهاي ورزشي بسيار مهم مي¬باشد. با توجه به اهميت نقش داوران در برگزاري شايسته مسابقات و استاندارد¬هايي كه بايد در عملكردشان داشته باشند، يكي از مهم¬ترين مهارت¬هايي كه مي¬تواند نقش مؤثري در عملكرد داوران داشته باشد، مهارت¬هاي بينايي- حركتي مي¬باشد. داوران حرفه¬اي فوتبال بايد مهارت¬هاي بينايي خوبي داشته باشند تا در شرايط مختلف با سرعت و دقت بالايي، تصميمات مناسبي را اتخاذ كنند. پژوهش¬هايي كه در ارتباط با مهارت¬هاي بينايي داوران انجام گرفته است، اكثراً به مقايسه مهارت¬هاي بينايي داوران مبتدي و حرفه¬اي يا نخبگان پرداخته است، اما تاكنون پژوهشي در خصوص مقايسه مهارت¬هاي بينايي-حركتي درگير در عملكرد داوران كم¬اشتباه و پراشتباه فوتبال انجام نگرفته است. 2- روش شناسي با توجه به ماهيت موضوع و اهدافي كه در اين تحقيق دنبال مي¬شود، پژوهش حاضر، از نوع علي مقايسه¬اي است و با توجه به طول زمان، از نوع مقطعي و به لحاظ استفاده از نتايج به دست آمده، كاربردي است. جامعه پژوهش حاضر را 30 نفر از داوران فوتبال استان فارس با ميانگين سني (95/5 ± 06/27 ) در چهار سطح، ملي، درجه 1، درجه2 و درجه¬3 ايران، كه در چند فصل اخير در مسابقات رسمي استاني و ليگ¬هاي كشوري قضاوت نموده¬اند و در حال حاضر هم مشغول امر قضاوت هستند، تشكيل دادند. روش نمونه¬گيري به صورت داوطلبانه بود و از بين داوراني كه تمايل به شركت در پژوهش دارند انتخاب شدند. با توجه به ميانگين نمرات نظارت داوران در فصل95-96، نمرات كم¬تر از -8- را داوران پراشتباه (13نفر) و نمرات بالاتر از -8- را داوران كم¬اشتباه (17) نفر تشكيل دادند. آزمون بينايي ابزار جمع آوري اين مطالعه بود. اين آزمون توسط ويلسون و فالكل در سال 2004، طراحي و ارائه شده است. همچنين روايي و پايايي اين ابزار توسط محمدي، رستمي و البرزي (2016) در دانشجويان ورزشكار تيمي و انفرادي دانشگاه شيراز انجام شده است (4). مهارت¬هاي بينايي- حركتي: تمركز، رديابي، ورژنس و هماهنگي چشم-دست بود كه مورد ارزيابي قرار گرفت. جهت مقايسه¬ي مهارت¬هاي بينايي در داوران كم¬اشتباه و پراشتباه فوتبال، آزمون تي¬مستقل به كار رفت. 3- نتايج يا يافته¬ها بين ميانگين نمرات مربوط به مهارت بينايي- حركتي در دو گروه داوران كم¬اشتباه و پراشتباه فوتبال تفاوت معناداري وجود داشت، كه گروه داوران كم¬اشتباه ، ميانگين نمرات بهتري در مهارت¬هاي بينايي- حركتي: تمركز، رديابي، ورژنس و هماهنگي چشم-دست داشتند. 4- بحث و نتيجه گيري نتايج به دست آمده حاكي از اين است كه، تفاوت معنادار قابل توجهي در بين دو گروه داور قابل مشاهده است (( p 0/05. نتايج حاصل از اين پژوهش با نتايج پژوهش¬هايي كه در زمينه مقايسه مهارت¬هاي بينايي در داوران فوتبال انجام شده است، اسپيتز، واگمنس، ويليامز و هلسن (2016)، رفيعي، واعظ موسوي، قاسمي و جعفرزاده¬پور (1394) (5)، اعظمي، جعفرزاده پور، ميرزاجاني، خباز خوب (1395) همسو مي¬باشد و با كاتوو، هلسن، جيليس، ون¬روي و واگمنس (2009) ناهمسو مي¬باشد. مي¬توان نتيجه گرفت، داوران كم¬اشتباه نسبت به داوران پراشتباه توانايي بيشتري در زمينه مهارت¬هاي بينايي- حركتي مشابه دارند كه به آنها كمك مي¬كند تا عملكرد بهتري داشته باشند. لذا توسعه اين مهارت¬ها باعث بهبود اثر بخشي بينايي داوران مي¬شود.