اولويت بندي عوامل بازدارنده مشاركت ورزشي دانشجويان در فعاليت هاي ورزشي

مقدمه در دنياي كنوني رشد تكنولوژي، صنعت و ماشيني شدن كارها، حركت را از انسان سلب نموده است و باعث كاهش فعاليت جسماني در محيط كار، خانه و حتي در طي اوقات فراغت گرديده است كه موجب شده تا در بيشتر كشورهاي پيشرفته، شيوه زندگي بدون تحرك به صورت يك قانون درآيد و اين فقر حركتي در اقشار مختلف جامعه نارسايي¬هايي را در ابعاد وجودي انسان (جسماني، رواني و فكري) موجب گرديده است(مير غفوري و همكاران، 1388). امروزه، پديده ورزش به عنوان يك ضرورت انكار ناپذير و يك نياز اساسي و زير بنايي براي همه جوامع، به طور چشم گيري مورد توجه همگان قرار گرفته است(دارابي و همكاران،1388) اين پديده داراي مزايايي زيادي براي افراد دارد كه اين مزايا باعث مي شود آنها با انگيزه هاي و دلايل مختلفي در اين فعاليت ها شركت كنند. اين افراد فشارهاي عصبي كمتري را تحمل مي كنند و از اعتماد به نفس بيشتري برخوردارند، نسبت به زندگي خوشبين¬تر بوده و كمتر دچار افسردگي مي¬شوند (وريكر و همكاران، 2009). همچنين باعث كاهش بيماري هاي عروق كرونري، كاهش شيوع و كنترل پرفشاري خون، كنترل افزايش چربي خون، كنترل مناسب ديابت، كاهش اختلالات استخواني مفصلي، اختلالات غدد و ساير اعضاي بدن مي گردد(تامسون و همكاران، 2003). با اين حال عوامل متعددي در حضور افراد براي شركت در اين فعاليت ها تاثير دارد. در اين ميان دانشجويان به دلايل متعددي مانند دارا بودن مشغله هاي درسي، كمبود امكانات ورزشي، كمبود اطلاعات در مورد اهميت و مزاياي ورزش و ... به ميزان زيادي از مشاركت در فعاليت¬هاي ورزشي محروم مي شوند. با اين حال اگر دانشجويان فعاليت هاي ورزشي در حد كامل و مناسب داشته باشند يقيقا كارآيي و اثر بخشي بيشتري در زمينه درسي و فعاليت هاي روزمره خواهند داشت. با توجه به يافته¬هاي متفاوت در تحقيقات داخلي و خارجي و همچنين اهميت شناسايي عوامل بازدارنده مشاركت ورزشي دانشجويان، تحقيق حاضر قصد دارد با هدف قرار دادن جامعه دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي واحدلارستان، اقدام به اولويت عوامل بازدارنده مشاركت ورزشي دانشجويان كرده و به سوال زير پاسخ دهد كه عوامل موثر بر عدم مشاركت دانشجويان در فعاليت هاي ورزشي كدامند؟ روش شناسي: تحقيق حاضر از نوع توصيفي پيمايشي مي باشد كه جامعه آماري آن شامل كليه دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي واحد لارستان (700N=) مي باشد. نمونه آماري با توجه به حجم جامعه آماري از طريق جدول كرجسي مورگان شامل 248 نفر تعيين شد(248n=)، كه به روش نمونه¬گيري تصادفي ساده انتخاب شدند. ابزار جمع آوري داده¬ها پرسشنامه محقق ساخته مي باشد كه در 34 سوال در مقياس 5 ارزشي ليكرت در هشت مولفه تنظيم شده است كه روايي و پايايي توسط آنها در حد مطلوبي گزارش گرديد. تجزيه و تحليل داده¬ها با استفاده از آزمون رتبه بندي فريدمن انجام گرفت. نتيجه گيري: بي‌ترديد تربيت بدني و ورزش به عنوان يك ابزار مؤثر تربيتي كه تضمين كننده سلامت جسم و روان و در نتيجه سلامت افراد جامعه مي‌باشد مورد تأكيد و تأييد فراوان است. بطور كلي نحوه مشاركت دانشجويان در فعاليت¬هاي ورزشي مسأله پيچيده¬اي است كه عوامل زيادي در آن دخالت دارند. اين عوامل گاها باعث عدم حضور آنها براي مشاركت در فعاليت هاي ورزشي مي شود. مطالعات تجربي نشان داده كه تفاوت¬هاي جنسيتي در سطح يا درجه موانع فعاليت¬هاي ورزشي در اوقات فراغت تاثير دارد. مير غفوري و همكاران(1388) عوامل اقتصادي-امكاناتي و اجتماعي را مهمترين موانع حضور افراد در ورزش مي دانند. كينگ (2000) كمبود فضاهاي ورزشي براي دختران را يكي از مهمترين عوامل بازدارنده زنان ودختران براي شركت در فعاليت¬هاي ورزشي مي دانند. اين نتايج نشان مي¬دهد نه علاقه و نه عدم آگاهي هيچ يك مانع مشاركت افراد مورد مطالعه نبوده¬اند، بلكه ساختارهاي اجتماعي و محدوديت¬هاي فرهنگي از مهم¬ترين عوامل عدم مشاركت اشاره شده است. با توجه به يافته هاي پژوهش بر مسولين ورزش واجب است تا با مورد توجه قرار دادن اين عوامل و برطرف كردن آنها زمينه حضور بيشتر دانشجويان براي انجام فعاليت هاي ورزشي را فراهم آورند.