مطالعه اثر ضربه در ساختمان هاي مجاور در زمان زلزله و تعيين فاصله ايمن

ايران يكي از مستعدترين مناطق جهان در زمينه زلزله است و در سال هاي اخير، زلزله هاي ويرانگر بسياري با خسارتهاي فراوان مالي و جاني در كشور اتفاق افتاده است. از آنجايي كه عموما در مناطق با جمعيت بالا و شهرهاي بزرگ جهت استفاده حداكثري از زمين، ساختمان ها بدون فاصله و يا با فاصله ناكافي از يكديگر ساخته مي شوند، لذا طي زلزله هاي شديد، بر اثر ارتعاش غير همفاز سازه هاي مجاور (كه داراي فاصله كافي از يكديگر نمي باشند)، پديده ضربه اتفاق مي افتد كه در اين زمينه، موارد بسياري از خسارتهاي سازه اي، طي زلزله هاي شديد سالهاي اخير گزارش شده است. در اين طرح پژوهش، به منظور بررسي پديده ضربه، ابتدا روشهاي تخمين فاصله ايمن براي جلوگيري از ضربه زدن ساختمانهاي مجاور به يكديگر بررسي گرديد. سپس ساختمانهايي با اختلاف طبقاتي متفاوت (از 3 تا طبقه)، با استفاده از المان اتصالي GAP در مجاورت يكديگر قرار داده شد و تحليل تاريخچه زماني غيرخطي انجام گرفت. در ادامه پاسخ هاي دو ساختمان مجاور (تغيير مكان جانبي و برش طبقات) در حالت وجود ضربه، با حالت بدون ضربه، مقايسه گرديد. همچنين با محاسبه حداكثر تغيير مكان جانبي سازه، حداقل فاصله ايمني دو سازه تعيين شد. نتايج حاصل از تحليل، بيانگر اين است كه عوامل موثر در پديده ضربه، سختي سازه ها و نيز فاصله دو ساختمان مجاور از هم مي باشد. با بررسي مدل ها مشخص گرديد كه ضربه، باعث افزايش پاسخ ها در ساختمان بلندتر و كاهش پاسخ ها در ساختمان كوتاهتر مي گردد. همچنين بيشترين افزايش در پاسخ ها، در نمونه هاي با اختلاف طبقاتي 3 طبقه و بيشتر بوده است. نتايج پژوهش نشان دهنده اين است كه وجود فاصله بين ساختمان و نيز افزايش سختي ساختمان ها (خصوصا ساختمان بلندتر)، مي تواند به كاهش اثرات ضربه در پاسخ هاي ساختمان ها منجر گردد. همچنين مي توان با رعايت فاصله مناسب بين دو سازه (كه در اين تحقيق، تعيين گرديد) اثرات مخرب اين پديده را از بين برد