اثر درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر خودكنترلي كودكان مبتلا به اختلال نافرماني مقابله اي

Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on self-control in children with oppositional defiant disorder

هدف از انجام پژوهش حاضر، تعيين اثربخشي درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر خودكنترلي كودكان مبتلا به اختلال نافرماني مقابله‌اي مقطع ابتدايي شهر اصفهان در سال تحصيلي 96-1395 بود. جامعه آماري اين پژوهش شامل كليه دانش آموزان دختر و پسر داراي اختلال نافرماني مقابله اي مقطع ابتدايي شهر اصفهان بود. روش اين پژوهش، آزمايشي از نوع پيش آزمون، پس آزمون و پيگيري با گروه گواه بود. بدين منظور تعداد 30 دانش آموز داراي اختلال نافرماني مقابله اي با روش نمونه گيري تصادفي خوشه‌اي چند مرحله‌اي انتخاب و به صورت گمارش تصادفي در سه گروه آزمايش و گواه جايگزين شدند(15 نفر در گروه و 15 نفر گروه گواه). گروه آزمايشي مداخلات آموزش درمان مبتني بر پذيرش و تعهد را دو جلسه در هفته به مدت 3 ماه دريافت نمودند، در حاليكه گروه گواه اين مداخلات را دريافت نكردند. لازم به ذكر است كه مداخله درمان مبتني بر پذيرش و تعهد نه جلسه بود كه كه سه جلسه اول مداخله متعلق به والدين اين كودكان بود. ابزار مورد استفاده شامل پرسشنامه ارزيابي سلامت روان كودكان و نوجوانان 6 تا 14 ساله و پرسشنامه خودكنترلي بود. داده‌هاي پژوهش با استفاده از تحليل واريانس طرح تركيبي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج تحليل واريانس طرح تركيبي نشان داد، آموزش درمان مبتني بر پذيرش و تعهد به صورت معني داري ميانگين نمرات گروه آزمايشي را نسبت به گروه گواه در مراحل پس آزمون و پيگيري افزايش داده است(001/0 p). بنابر يافته هاي اين پژوهش، مي توان از اين روش درماني به عنوان روش مداخله‌اي مفيد، براي افزايش خودكنترلي كودكان داراي اختلال نافرماني مقابله‌اي بهره برد. كليد واژه ها: درمان مبتني بر پذيرش و تعهد، خودكنترلي اختلال نافرماني مقابله اي.

The objective of the present study was to determine the effectiveness of acceptance and commitment therapy on self-control of the children with oppositional defiant disorder at primary schools in the city of Isfahan in academic year 2016-17. The statistical population included all male and female students with oppositional defiant disorder in the city of Isfahan. The research method was experimental with pretest, posttest, follow-up and control group design. Therefore, 30 students with ODD were selected via multi-stage clustered random sampling method and randomly put into experimental and control group (15 in the experimental and 15 in the control group). The experimental group received acceptant and commitment therapy training interventions twice a week in 3 months while the control group didn’t receive them. It should be pointed out that acceptance and commitment therapy was in nine sessions first three whereof were for their parents. The applied instruments included 6-14 year old children and adolescents’ mental health assessment questionnaire and self-control questionnaire. The research data were analyzed through mixed ANOVA. The results revealed that the acceptance and commitment therapy has significantly increased the mean score of the experimental group compared to the control group at posttest and follow-up stages (p